Hướng dẫn cách tắm cho trẻ sơ sinh tại nhà và lưu ý nên biết

1. Lợi ích khi tắm trẻ sơ sinh đúng cách

Tắm đúng cách cho trẻ sơ sinh mang lại vô vàn lợi ích, không chỉ giúp bé sạch sẽ, thoải mái, mà còn góp phần giúp bé ngủ ngon hơn và tăng cường tình cảm gắn kết giữa cha mẹ và bé. Hơn thế nữa, đây còn là lúc để cha mẹ kiểm tra kỹ lưỡng làn da của bé có bất thường nào không.

Bố mẹ hãy tìm hiểu chi tiết các lợi ích ngay dưới đây:

• Giúp trẻ thoải mái, ngủ ngon hơn: Tắm là thời gian giúp bé sơ sinh cảm thấy dễ chịu và thư giãn sau một ngày dài. Sự ấm áp của nước và thao tác tắm nhẹ nhàng của bố mẹ sẽ xoa dịu bé, tạo điều kiện lý tưởng để con ngủ ngon và sâu giấc hơn. Một giấc ngủ chất lượng là vô cùng quan trọng cho sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ.

• Hỗ trợ trẻ phát triển các giác quan: Khi tiếp xúc với nước, bé sẽ cảm nhận được sự khác biệt về nhiệt độ, lắng nghe âm thanh của nước chảy, quan sát các vật nổi và làm quen với trạng thái trong suốt của nước. Những trải nghiệm này giúp bé luyện tập các giác quan một cách tự nhiên và hiệu quả.

• Tăng gắn kết tình cảm giữa cha mẹ và trẻ: Thời gian tắm là khoảnh khắc riêng tư và quý giá để bố mẹ và bé gần gũi hơn. Trong quá trình tắm, bố mẹ hoàn toàn tập trung vào bé, trò chuyện, vuốt ve và chơi đùa nhẹ nhàng. Điều này không chỉ giúp bé cảm nhận được tình yêu thương, sự an toàn mà còn góp phần phát triển vốn từ vựng và cảm xúc.

Tắm cho trẻ sơ sinh đúng cách giúp con thoải mái, phát triển các giác quan và tăng sự gắn kết tình cảm với cha mẹ.

2. Cách tắm cho trẻ sơ sinh tại nhà đúng chuẩn

Dưới đây là hướng dẫn cách tắm trẻ sơ sinh tại nhà đúng chuẩn, đảm bảo an toàn và thoải mái cho bé yêu:

2.1. Chọn thời gian tắm thích hợp

Trẻ sơ sinh có thể tắm bất kỳ thời điểm nào trong ngày trừ đêm khuya. Trong đó, lý tưởng nhất là tắm cho trẻ sơ sinh vào khung giờ có ánh nắng mặt trời, khoảng từ 10 - 11 giờ sáng hay 15 - 16 giờ. Đây là lúc này là nhiệt độ đang ấm, nên nhiệt cơ thể trẻ ổn định (không quá hay quá thấp) giúp tránh nguy cơ bị hạ thân nhiệt. Thời gian mỗi lần tắm cho trẻ sơ sinh không nên kéo dài quá 10 phút, tốt nhất là khoảng 4 - 5 phút với bé dưới 3 tháng tuổi.

Lưu ý thêm, theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trẻ sơ sinh không nên tắm ngay sau khi chào đời. Việc tắm lần đầu tiên nên được thực hiện ít nhất 24 giờ sau sinh, hoặc tối thiểu 6 giờ sau sinh nếu có yêu cầu đặc biệt từ mẹ và bé sinh non. Tắm quá sớm có thể gây một số tác động tiêu cực đến bé như thay đổi thân nhiệt, ảnh hưởng đến lượng đường trong máu, cản trở việc cho con bú và da bị khô.

2.2. Chuẩn bị trước khi tắm

Để quá trình tắm diễn ra suôn sẻ và an toàn, bố mẹ cần chuẩn bị đầy đủ các vật dụng cần thiết dưới đây:

• Dụng cụ tắm cho bé: Chuẩn bị 2 thau tắm sạch, sữa tắm gội chuyên dụng dành riêng cho trẻ sơ sinh, bông tắm mềm mại và sản phẩm dưỡng da dành cho em bé.

• Quần áo và phụ kiện: Sắp sẵn bộ quần áo sạch sẽ, tã mới, 2 khăn xô nhỏ (hoặc khăn mặt nhỏ, một cho đầu và mặt, một cho thân), tất, bao tay và mũ để giữ ấm cho bé sau khi tắm.

• Vật tư y tế: Chuẩn bị bông gòn hoặc tăm bông, gạc y tế và dung dịch nước muối sinh lý để vệ sinh vùng rốn và các vết thương nhỏ (nếu có).

• Nước tắm có nhiệt độ phù hợp: Đổ đầy thau tắm bằng nước ấm có nhiệt độ khoảng 36 – 37℃. Lý tưởng nhất là sử dụng nhiệt kế để đo chính xác; nếu không có thì mẹ hãy dùng khuỷu tay để kiểm tra độ ấm, đảm bảo nước không quá nóng hoặc quá lạnh, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.

• Môi trường tắm: Đảm bảo phòng tắm sạch sẽ, kín gió, đủ ánh sáng và có nhiệt độ khoảng 29 – 30℃.

• Dụng cụ hỗ trợ chống trượt: Chuẩn bị một khăn lót hoặc tấm cao su đặt dưới chậu tắm để bé không bị trượt trong quá trình tắm.

Lưu ý: Các sản phẩm như dầu massage, phấn rôm cho bé chỉ nên sử dụng khi bé đã trên 4 – 6 tuần tuổi.

Mẹ nên chuẩn bị đầy đủ các vật dụng cần thiết như nước, quần áo, dầu gội,... để quá trình tắm trẻ diễn ra thuận lợi.

2.3. Các bước tắm bé sơ sinh

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ mọi thứ, giờ là lúc bố mẹ đi vào các bước thực hiện để tắm trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả nhất. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và điều kiện thời tiết, phụ huynh có thể thực hiện một trong các cách tắm cho trẻ sơ sinh dưới đây:

2.2.1. Với hình thức tắm thả

Hình thức tắm thả phù hợp khi bé khỏe mạnh và thời tiết ấm áp. Dưới đây là các bước thực hiện tắm thả cho bé đúng chuẩn:

• Bước 1: Bố mẹ bắt đầu làm sạch mặt, cổ, sau đó đến lòng bàn tay, ngực, bụng, lưng, hai bên đùi, mông và bàn chân. Phụ huynh đừng quên chú ý đến các vùng có nếp gấp như hõm nách, nếp lằn ở mông, đùi và cổ.

• Bước 2: Tiếp theo, làm sạch bộ phận sinh dục và khu vực hậu môn của bé.

• Bước 3: Nhẹ nhàng tráng lại toàn thân bé bằng chậu nước sạch đã chuẩn bị sẵn. Sau đó, bố mẹ nhanh chóng lau khô người bé.

• Bước 4: Kiểm tra và vệ sinh vùng rốn bằng nước muối sinh lý nếu bị ướt. Cuối cùng, bố mẹ quấn tã và mặc quần áo để giữ ấm cho bé.

• Bước 5: Khi bé đã được ủ ấm, bố mẹ tiến hành gội đầu và vệ sinh tai cho con.

2.2.2. Với hình thức tắm từng phần

Hình thức tắm từng phần phù hợp với trẻ đang bị ốm hoặc thời tiết quá lạnh, giúp giảm thiểu nguy cơ bé nhiễm lạnh. Bố mẹ hãy tham khảo cách tắm từng phần cho trẻ sơ sinh ngay dưới đây:

• Bước 1: Bố mẹ lau sạch từ khóe mắt vòng ra vành tai. Sau đó lau đến cổ, hõm nách, lòng bàn tay, ngực, bụng, lưng, đùi, mông (đặc biệt chú ý các nếp lằn) và bàn chân của bé.

• Bước 2: Dùng bông gạc hoặc khăn mềm vệ sinh bộ phận sinh dục và hậu môn cho bé. Suốt quá trình này, bố mẹ hãy cố gắng tránh làm ướt vùng rốn của bé.

• Bước 3: Sau đó, bố mẹ nhanh chóng lau khô người và mặc quần áo, quấn tã giữ ấm cho bé.

• Bước 4: Chỉ gội đầu cho bé khi con đã được mặc quần áo và ủ ấm đầy đủ.

2.2.3. Gội đầu cho bé

Khi gội đầu cho bé, bố mẹ hãy thực hiện nhẹ nhàng và cẩn thận theo hướng dẫn sau:

• Bước 1: Chọn loại dầu gội đầu chuyên biệt cho trẻ sơ sinh hoặc theo từng giai đoạn phát triển của bé.

• Bước 2: Bố mẹ có thể xoa dầu gội ra tay trước rồi thoa lên tóc bé, hoặc trực tiếp thoa nhẹ nhàng lên da đầu con.

• Bước 3: Bố mẹ dùng khăn ướt để làm sạch bọt dầu gội trên tóc và da đầu.

• Bước 4: Nhẹ nhàng ngả đầu bé ra sau, một tay giữ trên trán để tránh nước vào mắt bé. Sau đó, mẹ dùng nước ấm chảy nhẹ nhàng từ trán qua hai bên đầu để rửa sạch dầu gội.

2.4. Chăm sóc bé sau khi tắm

Sau khi tắm xong, việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp bé giữ ấm, thoải mái và đảm bảo vệ sinh. Cụ thể, mẹ thực hiện các việc dưới đây sau khi tắm cho trẻ sơ sinh:

• Bước 1: Mẹ đặt bé vào một chiếc khăn lông mềm mại và lau khô toàn bộ cơ thể, chú ý đến các nếp gấp như cổ, nách, bẹn, khuỷu tay và đầu gối. Nếu da bé khô thì hãy thoa một lớp kem dưỡng ẩm dành riêng cho trẻ sơ sinh.

• Bước 2: Dùng bông hoặc gạc thấm nước đun sôi để nguội (hoặc nước muối sinh lý) lau nhẹ nhàng vùng mắt (từ khóe mắt ra đuôi mắt) của bé. Lưu ý, bố mẹ nên dùng một miếng gạc riêng cho mỗi bên mắt để tránh lây nhiễm chéo.

• Bước 3: Nhỏ một giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mắt và mũi của bé. Việc này giúp phòng ngừa nhiễm khuẩn mắt và hỗ trợ làm sạch đường hô hấp của con.

• Bước 4: Bố mẹ dùng tăm bông lau khô vành tai bé (chỉ lau bên ngoài, không đưa vào sâu bên trong tai). Sau đó, phụ huynh vệ sinh vùng xung quanh cuống rốn bằng tăm bông thấm nước muối sinh lý để ngăn ngừa viêm nhiễm. Lưu ý: Nếu rốn của trẻ có dấu hiệu sưng tấy, đỏ, chảy mủ, hãy đưa bé đi khám bác sĩ để kiểm tra và điều trị kịp thời.

Sau khi tắm, mẹ nên dùng tăm bông thấm nước muối sinh lý để vệ sinh cuống rốn nhằm ngăn ngừa nhiễm trùng và nhanh lành.

3. Cần lưu ý gì khi tắm cho trẻ sơ sinh?

Ngoài thực hiện đúng các cách tắm cho trẻ sơ sinh như hướng dẫn, mẹ cần ghi nhớ một số lưu ý dưới đây:

• Chỉ dùng sữa tắm gội dịu nhẹ, chuyên dụng cho làn da nhạy cảm của trẻ sơ sinh. Đồng thời chỉ dùng lượng xà phòng vừa đủ để tránh làm da bé bị khô.

• Để giữ ấm cho bé, bố mẹ có thể cho một chút dầu tràm vào lòng bàn tay rồi xoa nhẹ lên ngực, lưng, lòng bàn tay và lòng bàn chân của bé. Sau đó, bố mẹ đeo bao tay, bao chân và mặc tã lót cùng quần áo sạch sẽ cho bé.

• Trong suốt quá trình chăm sóc sau tắm, bố mẹ hãy trò chuyện, vuốt ve và giao tiếp bằng mắt với bé. Điều này không chỉ giúp bé cảm nhận được tình yêu thương mà còn kích thích các giác quan, hỗ trợ con phát triển ngôn ngữ, ý thức và khả năng hòa nhập với môi trường xung quanh.

• Sau khi tắm xong và lau khô bé, đừng quên ôm ấp da kề da với bé. Việc tiếp xúc trực tiếp da với da này không chỉ tăng cường tình cảm giữa bố mẹ và con, mà còn có vai trò quan trọng trong việc ổn định tiêu hóa và tăng đề kháng vững vàng.

Sữa Glico ICREO số 0 Balance Milk 800g (0-12 tháng)

Sữa Glico ICREO số 0 800g (Balance Milk) mang đến nguồn dinh dưỡng cân bằng, tốt cho tiêu hóa, dễ hấp thu, giúp trẻ phát triển toàn diện khỏe mạnh. Mua ngay!

614,000VNĐ

Glico ICREO Balance Milk - Nguồn vitamin D phù hợp, cân bằng cho bé phát triển toàn diện

Mong muốn nuôi dưỡng bé tốt lành tự nhiên như vòng tay mẹ, Glico ICREO Balance Milk (dành cho trẻ từ 9 - 12 tháng tuổi) được tạo nên từ nguồn dinh dưỡng cân bằng cho bé dễ dàng hấp thu. Không chỉ vậy, dinh dưỡng cân bằng còn là yếu tố cốt lõi giúp Glico ICREO Balance Milk tiếp nối lợi ích quý giá của phương pháp da kề da.

Theo đó, Glico ICREO Balance Milk sở hữu 5 loại Nucleotides có tác dụng làm tăng độ cao lớp nhung mao, thúc đẩy quá trình hoàn thiện của ruột. Và vì khoảng 70% hệ miễn dịch biểu mô nằm tại đường ruột, nên khi tiêu hóa khỏe sẽ góp phần giúp cơ thể trẻ tăng sản sinh nhiều kháng thể IgG và IgA giúp tăng cường đề kháng, phòng ngừa vi khuẩn gây bệnh từ bên trong. Kết hợp cùng Beta-carotene (tiền vitamin A) giúp đề kháng của trẻ thêm vững vàng, hạn chế nguy cơ ốm vặt.

Chưa kể, Glico ICREO Balance Milk còn chứa Axit palmitic liên kết ở vị trí beta (OPO) - thành phần được kiểm chứng lâm sàng là có tác dụng tăng khả năng hấp thu dưỡng chất và nhẹ bụng, không gây táo bón. Cùng với chất xơ GOS góp phần cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giúp trẻ có hệ tiêu hóa khỏe mạnh và êm bụng hơn.

Đặc biệt, Glico ICREO Balance Milk còn độc quyền chứa tiền tố DHA (axit béo α-linolenic) từ dầu hạt tía tô xanh Nhật Bản. Với nguồn gốc thực vật lành tính, thành phần sẽ chuyển hóa thành DHA vừa đủ nhu cầu cơ thể giúp con dễ hấp thu phát triển não và thị giác tinh anh.

Ngoài ra, sản phẩm còn ghi điểm bởi chỉ dùng đường Lactose - đường tự nhiên có trong sữa với nồng độ 10,3% nên có vị thanh. Điều này giúp bé dễ dàng làm quen mà không bỏ bú mẹ. Hơn nữa, sản phẩm còn bảo vệ thận non nớt của bé nhờ được ứng dụng công nghệ khử muối độc quyền giúp giảm lượng Natri để gây tích nước và khoáng chất thừa.

Sữa Glico ICREO Balance Milk còn được bổ sung các thành phần thiết yếu, giúp bé yêu cảm thấy êm bụng và khỏe mạnh ngay từ những ngày đầu.

>> Để xem chi tiết giá bán và nơi mua sữa Glico ICREO Balance Milk chính hãng, mời mẹ truy cập TẠI ĐÂY.

4. Các thắc mắc liên quan việc tắm trẻ sơ sinh

Có thể bố mẹ còn nhiều băn khoăn về việc tắm cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là trong những trường hợp đặc biệt. Dưới đây là giải đáp cho một số thắc mắc thường gặp:

4.1. Cách tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn như thế nào?

Khi rốn chưa rụng, mẹ nên lau sạch bé bằng khăn mềm thấm nước đun sôi để nguội hoặc nước muối sinh lý ấm, theo thứ tự từ vùng sạch nhất đến vùng ít sạch hơn (mặt, cổ, tay, chân, mông, hậu môn, bộ phận sinh dục). Điều quan trọng là bố mẹ luôn đảm bảo vùng rốn và khu vực bụng xung quanh rốn được khô ráo và sạch sẽ cho đến khi rụng hoàn toàn để tránh nhiễm trùng.

4.2. Có nên tắm bé sơ sinh hàng ngày không?

Bố mẹ không nhất thiết phải tắm cho trẻ sơ sinh hàng ngày. Trẻ sơ sinh thường không đổ mồ hôi nhiều như người lớn hay bị bẩn nhiều như trẻ mới biết đi. Việc tắm quá thường xuyên có thể làm khô da của bé. Thay vào đó, bố mẹ chỉ cần vệ sinh sạch sẽ các vùng như mặt, cổ, tay, chân và vùng kín của bé mỗi ngày là đủ.

4.3. Trẻ sơ sinh tắm mấy lần 1 tuần?

Mẹ chỉ cần tắm cho trẻ sơ sinh khoảng 2 - 3 lần mỗi tuần là đủ để giữ bé sạch sẽ. Việc tắm quá nhiều lần có thể làm khô làn da non nớt của bé. Dù không tắm mỗi ngày, bố mẹ vẫn cần vệ sinh cá nhân đều đặn cho bé bằng cách lau sạch mặt, cổ, tay, chân và đặc biệt là vùng mặc tã.

Vậy là bố mẹ đã cùng tìm hiểu cẩm nang chi tiết về cách tắm cho trẻ sơ sinh tại nhà cùng những lưu ý quan trọng. Hãy nhớ rằng, mỗi buổi tắm không chỉ là nhiệm vụ vệ sinh mà còn là khoảng thời gian để bố mẹ và bé gắn kết, trao nhau yêu thương. Bố mẹ hãy áp dụng đúng cách để khoảnh khắc này trở thành một kỷ niệm ngọt ngào trong hành trình chăm sóc bé yêu nhé!

Nguồn tham khảo:

1. Bệnh viện Từ Dũ. Hướng dẫn cách tắm và giao tiếp với trẻ trong lúc tắm (Đã truy cập 02 08 2025).

2. Bệnh viện Tâm Anh. Cách tắm cho trẻ sơ sinh đơn giản ngay tại nhà (Đã truy cập 02 08 2025).