1. Quá trình phát triển ngôn ngữ và giai đoạn vàng cho trẻ tập nói
Khả năng ngôn ngữ của bé yêu phát triển qua từng cột mốc sau đây:
- 3 tháng tuổi: Con thích quan sát khuôn mặt và lắng nghe khi bạn nói chuyện hoặc bị thu hút bởi các âm thanh xung quanh. Đến cuối giai đoạn này, con có thể tạo ra những âm thanh ngẫu nhiên, giọng điệu vui vẻ, ngân nga.
- 6 tháng tuổi: Con bắt đầu bi bô với nhiều âm thanh khác nhau như “ba ba” hoặc “ma ma”. Đến cuối tháng thứ 6 hoặc thứ 7, trẻ có phản ứng với tên gọi của mình và dùng giọng điệu để bạn biết con đang vui hay buồn.
- 9 tháng tuổi: Bé yêu có thể hiểu một số từ đơn giản như “không” hoặc “bái bai”. Đồng thời, con cũng có thể bắt đầu nói nhiều phụ âm với nhiều âm điệu khác nhau, kết hợp sử dụng tay khi giao tiếp với mọi người.
- 12-18 tháng tuổi: Vào cuối tháng tuổi thứ 12, trẻ có thể nói một vài từ đơn giản như “cha” hoặc “mẹ”. Trẻ có thể phản ứng hoặc hiểu một số câu yêu cầu đơn giản như “đặt nó (món đồ) đó xuống”.
- 18 tháng tuổi: Bé cưng có thể nhận biết những âm quen thuộc, vì thế con sẽ học từ vựng rất nhanh. Con có thể nói một số từ đơn giản và chỉ vào đồ vật, con người hoặc bộ phận cơ thể khi nghe bạn gọi tên. Đây cũng chính là giai đoạn vàng cho trẻ tập nói.
12-18 tháng tuổi được xem là giai đoạn vàng để bắt đầu dạy trẻ học nói.
- 19-24 tháng tuổi: Lúc này con đã học được nhiều từ vựng về các đồ vật như xe hơi, cái thìa,... Đồng thời, con cũng có thể học cách ghép 2 từ lại khi nói chuyện. Đến 2 tuổi, bé có thể nói một câu với 2 - 4 từ và hát theo các giai điệu đơn giản.
- 2 tuổi: Đến độ tuổi này, trẻ đã biết thêm nhiều từ và nghe qua các mức độ âm thanh khác nhau. Vì thế, con có thể điều chỉnh mức độ âm lượng phù hợp khi nói chuyện. Song song đó, bé đã biết dùng những danh từ xưng hô như “con”, “mẹ”,... Từ đó, con sẽ kết hợp danh từ và động từ để nói một câu đơn như “Con muốn đi ngủ”.
- 3 tuổi: Với trẻ 3 tuổi, con có thể trò chuyện với giọng điệu phù hợp và cách sử dụng từ ngữ thành thạo hơn. Con biết cách nói danh từ số nhiều và thường xuyên dùng các đại từ nhân xưng như “ba”, “mẹ” và “con” kết hợp trong một câu. Đồng thời, con đã biết trả lời tên và tuổi của mình khi được hỏi.
2. Gợi ý 9 cách dạy bé nói nhanh, hiệu quả và dễ thực hiện
Sau đây là các cách dạy bé học nói nhanh, mẹ có thể áp dụng một cách dễ dàng:
2.1. Thường xuyên nói chuyện với trẻ
Cha mẹ nên thường xuyên nói chuyện với trẻ bất cứ lúc nào bằng những câu đơn giản, ngắn và dễ nghe. Chẳng hạn như: “Con có thích cái áo màu xanh này không?” hoặc “Mẹ đang thay cho con đôi tất mới nè”. Nhờ vậy kích thích khả năng phản ứng của con, đồng thời giúp trẻ hiểu được lời nói của bạn thông qua hành động.
Cha mẹ nên dành nhiều thời gian để trò chuyện với trẻ về bất kỳ chủ đề nào.
2.2. Đọc truyện con nghe
Đọc truyện cho con nghe là một trong những cách dạy bé tập nói hiệu quả. Khi con được nghe mẹ kể chuyện phù hợp với lứa tuổi, trẻ sẽ có thêm vốn từ, cũng như biết kết nối các câu và tạo bố cục cho câu chuyện.
2.3. Dùng từ ngữ đơn giản, chính xác
Khi mới tập nói, vốn từ của con chưa nhiều. Vì thế, bạn chỉ nên sử dụng những từ đơn giản, chính xác để trẻ dễ làm quen.
2.4. Giúp con gọi tên đồ vật
Với trẻ chưa biết nói, con thường có hành động chỉ vào món đồ bất kỳ để cha mẹ lấy giúp hoặc thể hiện sự yêu thích. Lúc này, bạn nên gọi tên món đồ vật này để trẻ nhận biết và ghi nhớ. Ví dụ như, nếu con muốn lấy một cái bánh và chỉ vào nó, bạn có thể nói với con rằng: “Đó là bánh. Con có muốn ăn bánh không?”.
2.5. Hỗ trợ con nói câu dài
Để dạy bé học nói một câu dài, mẹ nên giúp con có thêm nhiều từ vựng đơn giản. Ví dụ, khi con nhìn thấy một con mèo và nói “mèo”, bạn nên chỉ con cách trả lời chi tiết hơn như: “Đúng rồi, đó là mèo con, có màu vàng”. Nhờ vậy, con sẽ có thêm nhiều từ vựng để mô tả về con mèo.
2.6. Cho con quyền lựa chọn
Bạn có thể khuyến khích con nói chuyện bằng cách cho trẻ lựa chọn theo sở thích, nhu cầu. Chẳng hạn như, bạn đặt trước mặt trẻ hai loại trái cây và cho trẻ chọn: “Con muốn ăn dưa hấu hay quýt”. Khi con chỉ tay chọn, mẹ hãy khuyến khích con gọi tên loại trái cây đó.
Khi con lựa chọn, mẹ có thể khuyến khích trẻ nói ra điều mình thích.
2.7. Hát cho con nghe
Hát cho con nghe là cách giúp trẻ làm quen với nhịp điệu của ngôn ngữ. Khi tiếp xúc với các giai điệu vui tai, thu hút, trẻ sẽ tập trung lắng nghe và bắt chước cách phát âm. Vì thế, bạn có thể hát cho con nghe nhiều thể loại nhạc như nhạc thiếu nhi, nhạc dân gian,... miễn sao có giai điệu và ngôn từ phù hợp với trẻ.
2.8. Khen ngợi trẻ
Khi dạy trẻ tập nói, mẹ đừng quên khen ngợi con bằng cách mỉm cười hoặc vỗ tay. Vì khi thấy phản ứng tích cực từ mọi người xung quanh, con sẽ cảm thấy hào hứng và cố gắng tập nói chuyện nhiều và hiệu quả hơn.
2.9. Quan sát và lắng nghe con nhiều hơn
Khi bắt đầu tập nói, trẻ sẽ thường dùng hành động để thể hiện mong muốn của mình nhiều hơn. Vì thế, mẹ nên quan sát để biết con đang muốn gì và hướng dẫn trẻ cách nói ra những gì mình muốn. Ngoài ra, ngay cả khi bạn không hiểu con đang nói gì, mẹ hãy kiên nhẫn hỏi lại con. Sau nhiều lần nghe mẹ hướng dẫn, con sẽ cố gắng nói rõ và dễ hiểu hơn.
Bên cạnh các giải pháp trên, mẹ nên cho trẻ chế độ ăn uống phù hợp, kết hợp cho trẻ uống đủ sữa giúp con phát triển các kỹ năng toàn diện.
Sữa mẹ là nguồn cung cấp dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nếu trẻ uống sữa công thức, mẹ nên ưu tiên lựa chọn sản phẩm cung cấp nguồn dinh dưỡng cân bằng, bổ sung thành phần hữu ích giúp con phát triển tối ưu.
Glico ICREO - Nguồn dinh dưỡng cân bằng đồng hành cùng trẻ phát triển tối ưu
Hiểu rằng cơ thể của bé yêu ở những năm đầu đời vẫn còn non nớt, các sản phẩm Glico ICREO được thiết kế theo triết lý cân bằng của mẹ Nhật, mang đến cho con nguồn dinh dưỡng phù hợp, thân thiện. Nhờ đó nâng niu và nuôi dưỡng cơ thể con phát triển khỏe mạnh, giúp bé yêu có khởi đầu cuộc sống hạnh phúc.
Đặc biệt, mẹ có biết Glico ICREO là sản phẩm duy nhất trên thị trường có dầu hạt tía tô xanh Nhật Bản. Thành phần này chứa axit béo α-linolenic có khả năng tự tổng hợp và chuyển hóa thành DHA - dưỡng chất thiết yếu giúp trẻ sở hữu đôi mắt sáng khỏe cùng trí não tinh anh.
Điểm cộng nổi bật của Glico ICREO là bổ sung tiền tố DHA từ dầu hạt tía tô xanh giúp trẻ phát triển trí não tinh anh.
Thêm nữa, Glico ICREO còn chứa 5 loại Nucleotides giúp trẻ tiêu hóa khỏe và tăng cường sức đề kháng. Không chỉ nổi bật với bảng thành phần vượt trội, Glico ICREO còn có hương vị thanh nhạt, giúp trẻ dễ làm quen ngay từ lần đầu nếm thử.
3. Giải pháp hỗ trợ khi trẻ nói chậm
Trẻ nói chậm nói có một số dấu hiệu như như thích dùng hành động hơn lời nói, vốn từ hạn chế, không hiểu các yêu cầu đơn giản từ cha mẹ,... Khi thấy con có biểu hiện chậm nói, cha mẹ cần đưa bé thăm khám để được kiểm tra và có giải pháp can thiệp sớm.
4. Một số câu hỏi liên quan
Bên cạnh tìm hiểu về cách dạy trẻ tập nói, cha mẹ cũng có một số băn khoăn liên quan được giải đáp như sau:
4.1. Bao giờ trẻ có thể nói “mẹ”
Đến 1 tuổi, trẻ đã có thể gọi được các từ như “mẹ”, “cha” rõ ràng hơn. Trước đó, bé có thể cố gắng kêu cha mẹ nhưng âm thanh phát ra chưa được rõ ràng.
4.2. Khi nào trẻ biết nói?
Khi 6 tháng, trẻ có thể ngân nga nhiều âm thanh khác nhau. Đến 12-18 tháng tuổi, đa số các bé đã có thể nói các từ đơn giản. Tới giai đoạn 2-3 tuổi, trẻ có thể nói câu dài với vốn từ nhiều hơn.
Đến 2-3 tuổi, con yêu của mẹ sẽ dần hoàn thiện kỹ năng nói.
Cha mẹ có thể áp dụng các cách dạy bé tập nói trên đây để giúp con phát triển khả năng ngôn ngữ hiệu quả. Trong hành trình này, cha mẹ hãy kiên nhẫn và là chỗ dựa tinh thần vững chắc để khích lệ và giúp trẻ có thêm tự tin để tập nói. Ngoài ra, để có thêm nhiều bí quyết nuôi dạy con hữu ích tại, mời bạn ghé thăm các bài viết Blog của Glico nhé!
Tài liệu tham khảo:
1. NHS. Help your baby learn to talk (Đã truy cập 11 02 2025).
2. Rebecca Buffum Taylor. Baby’s First Words: When Do Babies Start Talking? (Đã truy cập 11 02 2025).
3. Valencia Higuera. How to Teach Your Toddler to Talk (Đã truy cập 11 02 2025).
4. The UK's Leading Charity for Parents. Helping your baby to talk (Đã truy cập 11 02 2025).
Glico ICREO Balance Milk (800g)
Glico ICREO Balance Milk - Cân bằng dinh dưỡng phù hợp cho sự phát triển của trẻ. Khối lượng tịnh: 800g
614,000VNĐ
Glico ICREO Grow-up Milk (820g)
Glico ICREO GROW-UP MILK - Xây dựng một cơ thể khỏe mạnh và cường tráng. Chứa thành phần MFGM có nguồn gốc từ sữa. Sản phẩm dạng thanh, một thanh pha được 100ml thành phẩm. Khối lượng tịnh: 820g.
545,000VNĐ
Glico ICREO Learning Milk (820g)
Glico ICREO Learning Milk (Glico ICREO số 3) được đóng gói trong lon thiếc màu xanh đặc trưng, dạng bột thơm nhẹ, dinh dưỡng cân bằng nay đã có thêm Lutein - Dưỡng chất chống oxy hoá, hỗ trợ bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh để bé tinh anh trong hành trình học hỏi!
525,000VNĐ