1. Kể tên 10 dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất chính xác nhất
Sữa mẹ được xem là nguồn dinh dưỡng và kháng thể quan trọng nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trong những tháng ngày đầu đời. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, sữa mẹ có thể bị thiếu dưỡng chất, ảnh hưởng đến sự phát triển của bé. Dưới đây là 10 dấu hiệu dễ nhận biết nhất cho thấy sữa mẹ đang thiếu chất:
1.1. Trẻ chậm tăng cân hoặc sút cân
Dù bú đủ cữ và đúng giờ, nhưng trẻ vẫn chậm tăng cân hoặc thậm chí sút cân, có thể là do sữa mẹ không đầy đủ dưỡng chất thiết yếu như chất béo, đạm, vitamin và khoáng chất.
Xem thêm: Vì đâu bé ăn nhiều nhưng không tăng cân? Mách mẹ cách xử trí
1.2. Trẻ dễ mắc bệnh vặt
Một trong những dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất dễ nhận biết nhất đó là trẻ thường xuyên bị cảm lạnh, sổ mũi, ho hay nhiễm khuẩn da. Nguyên nhân là do sữa mẹ thiếu hụt kháng thể, khiến hệ miễn dịch của trẻ suy yếu và dễ bị tấn công bởi vi khuẩn, virus.
Xem thêm: Trẻ hay ốm vặt nên bổ sung gì để tăng đề kháng tự nhiên?
Khi sữa mẹ thiếu dưỡng chất, bé sẽ không nhận đủ kháng thể cần thiết để chống lại các tác nhân gây bệnh, từ đó dễ bị ốm vặt hơn.
1.3. Trẻ luôn trong trạng thái mệt mỏi, thiếu năng lượng
Bé bú đủ nhưng lại hay uể oải, ít vận động hoặc phản ứng chậm có thể do thiếu vi chất trong sữa mẹ như sắt, vitamin B hoặc omega-3 – những chất quan trọng để duy trì năng lượng và phát triển não bộ.
1.4. Trẻ hay quấy khóc
Trẻ bú xong vẫn không thấy no, hay cáu gắt, quấy khóc có thể vì lượng dưỡng chất trong sữa mẹ không đáp ứng đủ nhu cầu phát triển của bé.
1.5. Trẻ hay bị táo bón hoặc tiêu chảy
Sữa mẹ thiếu chất xơ, nước hoặc các enzyme hỗ trợ tiêu hóa có thể khiến hệ tiêu hóa của trẻ bị rối loạn, biểu hiện bằng cách trẻ bị táo bón hoặc đi ngoài nhiều lần hơn bình thường.
Xem thêm: Dấu hiệu trẻ bị tiêu chảy là gì? Nguyên nhân và giải pháp
1.6. Nước tiểu và phân của trẻ thải ra ít
Nếu tã của bé ít ướt hơn bình thường hoặc phân ít, khô, cứng, có thể cho thấy lượng sữa bé bú vào không đủ hoặc chất lượng sữa không cao, khiến cơ thể bé không đủ nước và dinh dưỡng để bài tiết bình thường.
1.7. Trẻ chậm mọc răng
Trẻ chậm mọc răng cũng là dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất. Cụ thể, nếu sữa mẹ thiếu các dưỡng chất như canxi, vitamin D sẽ làm quá trình mọc răng của bé chậm hơn so với mốc phát triển thông thường.
1.8. Trẻ hay bị mất ngủ hoặc ngủ không sâu giấc
Khi sữa mẹ thiếu vi lượng như sắt, canxi, magie, hệ thần kinh của bé có thể bị ảnh hưởng, làm rối loạn giấc ngủ. Từ đó khiến bé khó ngủ hơn, ngủ nông hoặc hay giật mình.
Xem thêm: Lưu ngay 11 mẹo giúp bé ngủ ngon - Bí quyết của các bà mẹ Nhật
Bé thường xuyên ngủ không sâu giấc, ngủ ít có thể cũng là dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất mẹ cần lưu ý.
1.9. Lượng sữa mẹ giảm
Nếu mẹ nhận thấy bé bú không đủ cữ như trước, bầu ngực ít căng tức hoặc hút sữa ra ngày càng ít, có thể do chế độ dinh dưỡng của mẹ chưa đủ chất để duy trì nguồn sữa dồi dào.
1.10. Sữa có màu sắc, mùi vị bất thường
Thông thường sữa mẹ sẽ có màu trắng đục hoặc hơi ngả vàng nhạt. Nhưng nếu sữa có màu sắc hoặc mùi vị bất thường (sữa màu quá xanh, quá trong, có mùi hôi), đây có thể là dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất hoặc ảnh hưởng từ chế độ dinh dưỡng không cân bằng của mẹ.
2. Những nguyên nhân nào khiến sữa mẹ thiếu chất?
Sữa mẹ thiếu chất thường bắt nguồn từ nhiều yếu tố liên quan đến chế độ dinh dưỡng, tâm lý và cách chăm sóc sau sinh của mẹ. Cụ thể:
- Mẹ ăn uống không đủ chất: Chế độ ăn không đủ dinh dưỡng (thiếu chất đạm, vitamin, khoáng chất,...) khiến cơ thể mẹ không có đủ ‘nguyên liệu’ để tạo ra nguồn sữa giàu dưỡng chất cho bé.
- Căng thẳng, thiếu ngủ, stress kéo dài: Tình trạng này ảnh hưởng đến nội tiết tố, đặc biệt là hormone oxytocin và prolactin, làm giảm khả năng tiết sữa và chất lượng sữa.
- Cho con bú không đúng cách: Nếu bé ngậm bú không đúng cách, sẽ không hút hết sữa, làm giảm sản lượng sữa. Ngoài ra, khi sữa ứ đọng lâu trong bầu vú có thể gây tắc tia sữa, viêm nhiễm, ảnh hưởng đến chất lượng sữa.
- Sức khỏe mẹ không được tốt hoặc đang dùng thuốc: Khi mẹ mắc các bệnh lý hoặc đang dùng thuốc sẽ ảnh hưởng đến chuyển hóa, chất lượng nguồn sữa có thể giảm đáng kể.
Xem thêm: 12 loại thực phẩm gây mất sữa mà mẹ cần hạn chế ăn sau sinh
Mẹ cho con bú không đúng cách, ăn uống không khoa học,... cũng là nguyên nhân khiến sữa mẹ thiếu chất.
Làm sao để biết sữa mẹ đủ chất cho bé yêu?
Mẹ có thể nhận biết sữa mình có đủ chất hay không qua các dấu hiệu sau:
- Bé tăng cân đều đặn theo chuẩn tăng trưởng.
- Bé bú xong thường ngủ ngon, ít quấy khóc.
- Bé đi tiêu đều, phân vàng, sệt.
- Bé vui vẻ, thoải mái và không khóc đòi sữa thêm.
- Bé khỏe mạnh và ít ốm vặt.
- Bé đạt được các mốc phát triển phù hợp với độ tuổi như mọc răng, trườn, bò,...
- Mẹ có cảm giác bầu ngực của mình nhẹ hơn sau khi cho bé bú.
Xem thêm: Làm sao để biết bé bú không đủ sữa? 6 dấu hiệu & cách khắc phục
3. Bí quyết giúp tăng cường sữa mẹ, đủ chất cho bé yêu khỏe mạnh
Để nuôi con bằng sữa mẹ hiệu quả, không chỉ cần nguồn sữa dồi dào mà còn phải đảm bảo chất lượng sữa. Dưới đây là những bí quyết đơn giản nhưng rất quan trọng giúp mẹ duy trì nguồn sữa giàu dưỡng chất cho bé yêu phát triển khỏe mạnh.
3.1. Giữ bé gần mẹ và ôm bé da kề da
Tiếp xúc da kề da là phương pháp được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo và áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Chỉ cần đặt bé lên ngực mẹ trong 90 phút đầu đời, phương pháp này đã được chứng minh có thể cứu sống tới 150.000 trẻ mỗi năm, giảm 65% nguy cơ tử vong ở trẻ nhẹ cân.
Không chỉ vậy, tiếp xúc da kề da còn giúp tăng cường hormone oxytocin – loại hormone ‘gọi sữa’, từ đó thúc đẩy phản xạ tiết sữa, tăng lượng sữa mẹ. Đồng thời, bé được da kề da sẽ có bản năng tìm vú và bú mẹ hiệu quả hơn ngay trong giờ đầu sau sinh – một khởi đầu hoàn hảo cho hành trình nuôi con bằng sữa mẹ.
Ngoài ra, da kề da còn kích thích mẹ sản sinh kháng thể IgA và IgG để truyền sang con qua dòng sữa ‘vàng’ ngọt ngào, giúp xây dựng hàng rào miễn dịch tự nhiên, bảo vệ cơ thể bé khỏi các tác nhân gây bệnh từ môi trường.
Xem thêm: Trẻ sơ sinh không chịu bú mẹ phải làm sao? 7 cách khắc phục
Sữa Glico ICREO tiếp nối yêu thương từ da kề da với mẹ cho con êm bụng, khỏe sức
Hơn 100 năm kinh nghiệm về lĩnh vực dinh dưỡng, Glico ICREO hiểu rằng nuôi con cân bằng, theo cách tự nhiên nhất, giống như được chăm sóc trong vòng tay mẹ như da kề da sẽ mang lại lợi ích lớn cho sự phát triển toàn diện của bé.
Kế thừa lợi ích quý giá từ da kề da, các sản phẩm Glico ICREO không chỉ cân chỉnh hàm lượng cân bằng để phù hợp với hệ tiêu hóa non nớt của trẻ; mà còn chắt lọc những dưỡng chất quý giúp nuôi dưỡng trẻ khỏe mạnh hơn nhờ vào:
- 5 loại Nucleotides giúp kích thích cơ thể bé tự sản sinh kháng thể IgA, IgG, góp phần tăng cường đề kháng và bảo vệ bé trước sự xâm nhập của vi khuẩn, virus gây bệnh. Đồng thời, Nucleotides còn giúp tăng độ cao lớp nhung mao ruột – từ đó phát triển hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh và giúp bé tiêu hóa dễ dàng, êm bụng hơn.
- Tiền tố DHA từ dầu lá tía tô xanh Nhật Bản độc quyền chỉ có ở Glico ICREO. Nhờ có nguồn gốc thực vật, dưỡng chất này dễ dàng chuyển hóa thành DHA tự nhiên theo đúng nhu cầu của cơ thể, cho bé dễ hấp thu để phát triển trí não tinh anh. Đồng thời giúp sữa có hương vị dịu nhẹ, không tanh, cho bé uống ngon miệng.
Đặc biệt mỗi phiên bản sữa Glico ICREO còn chủ động bổ sung các thành phần cần thiết khác hỗ trợ trẻ phát triển toàn diện mỗi giai đoạn như:
- Glico ICREO Balance Milk (cho bé từ 0-1 tuổi) chứa Axit Palmitic liên kết ở vị trí beta (OPO) giúp bé có hệ tiêu hóa khỏe mạnh, nhẹ bụng và không gây táo bón. Dòng sản phẩm còn giữ trọn vị ngọt thanh từ đường Lactose (đường tự nhiên trong sữa) cho trẻ dễ làm quen; và được ứng dụng công nghệ khử muối khoáng độc quyền, giúp giảm lượng Natri thừa để tránh gây hại lên thận non yếu của trẻ.
- Glico ICREO Grow-up Milk (cho bé từ 1-3 tuổi) bổ sung màng cầu béo MFGM có lợi cho sự phát triển tư duy (IQ), cảm xúc (EQ) và tăng cường hệ miễn dịch của trẻ. Đồng thời, sản phẩm cung cấp đầy đủ khoáng chất Kẽm (hỗ trợ phát triển cơ quan sinh sản, não và duy trì hoạt động của hệ thống miễn dịch) và vitamin K (có vai trò đông máu, giúp phát triển máu, xương và thận) đảm bảo sức khỏe tổng thể của trẻ.
- Glico ICREO Learning Milk (cho trẻ từ 3 tuổi trở lên) hoàn thiện công thức tối ưu nhờ bổ sung thêm Lutein. Đây là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, góp phần bảo vệ tế bào não và hỗ trợ bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh. Nhờ đó giúp bé vừa êm bụng khỏe sức, vừa thông minh và sáng mắt tinh anh hơn.
> Mời cha mẹ tìm hiểu rõ hơn TẠI ĐÂY!
3.2. Ăn uống khoa học – đủ 4 nhóm chất
Dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng là yếu tố quan trọng để cơ thể mẹ tạo ra nguồn sữa chất lượng. Do đó, mẹ cần đảm bảo bổ sung đủ 4 nhóm chất thiết yếu gồm: Chất bột đường (ngũ cốc, gạo), chất đạm (trứng, thịt, cá), chất béo (dầu cá, bơ) và vitamin – khoáng chất (trái cây, rau xanh).
Xem thêm: Ăn gì để nhiều sữa? Gợi ý 15 thực phẩm lợi sữa cho mẹ bỉm
3.3. Nghỉ ngơi hợp lý, giảm stress
Tâm trạng và giấc ngủ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiết sữa. Khi mẹ bị căng thẳng, lo lắng kéo dài, hormone oxytocin sẽ giảm mạnh, khiến sữa ít dần đi. Vì vậy, hãy cố gắng nghỉ ngơi đầy đủ, ngủ đủ giấc để mẹ luôn cảm thấy thoải mái, thư giãn trong giai đoạn sau sinh.
Ngủ đủ giấc sẽ giúp mẹ giảm căng thẳng để tránh tình trạng sữa ít hoặc không đủ chất.
3.4. Cho bé bú đúng cách & đủ thời gian mỗi cữ
Việc cho bé bú đúng khớp ngậm và bú đến khi no sẽ giúp bé nhận đủ cả sữa đầu (nhiều nước) và sữa cuối (giàu chất béo). Điều này không chỉ giúp bé tăng cân tốt mà còn kích thích cơ thể mẹ sản xuất thêm sữa cho những lần bú tiếp theo.
3.5. Tham khảo ý kiến bác sĩ bổ sung vi chất (nếu cần)
Trong một số trường hợp, dù ăn uống đầy đủ nhưng mẹ vẫn có thể thiếu hụt vi chất do cơ địa hoặc tình trạng sức khỏe. Khi đó, mẹ hãy trao đổi với bác sĩ để được tư vấn bổ sung thêm sắt, canxi, vitamin D, omega-3,... nhằm đảm bảo chất lượng sữa cũng như sức khỏe cho cả mẹ và bé.
Xem thêm: 8 thực đơn ở cữ cho mẹ sinh thường mau hồi phục, sữa nhanh về
Xem thêm: Thực đơn ở cữ cho mẹ sinh mổ nhanh lành thương và hồi phục
3.6. Massage, hút sữa đúng cách để duy trì sữa tốt
Massage ngực nhẹ nhàng trước và sau khi cho bú giúp kích thích tuyến sữa hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời ngăn ngừa tình trạng tắc tia sữa. Nếu mẹ phải đi làm sớm hoặc bé bú chưa hiệu quả, hãy sử dụng máy hút sữa đúng kỹ thuật để duy trì nguồn sữa đều đặn và tránh mất sữa sớm.
4. Giải đáp một số thắc mắc thường gặp
Xoay quanh việc tìm hiểu dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất, nhiều mẹ còn quan tâm những vấn đề khác như:
4.1. Sữa mẹ bao nhiêu tháng hết chất dinh dưỡng?
Trong những tháng đầu đời, sữa mẹ luôn cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho bé. Cụ thể, 6 tháng đầu, sữa mẹ hoàn toàn đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và nước cho trẻ. Từ 6 đến 12 tháng, sữa mẹ vẫn cung cấp khoảng 70% nhu cầu năng lượng của bé.
Nhưng khi bé từ 1 đến 2 tuổi, sữa mẹ chỉ cung cấp khoảng 30–40% năng lượng cần thiết. Vì vậy, từ sau 6 tháng tuổi, bé cần được ăn dặm bổ sung để đảm bảo phát triển toàn diện, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng tăng lên theo từng giai đoạn.
Xem thêm: Hành trình ăn dặm kiểu Nhật: Gợi ý thực đơn chuẩn cho bé yêu
Trong 6 tháng đầu đời, sữa mẹ vẫn cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và kháng thể cho bé.
4.2. Mẹ cho con bú kiêng ăn gì để tránh mất sữa?
Mẹ cần kiêng đồ cay nóng, đồ chiên rán, bắp cải,... để tránh ảnh hưởng đến việc sản xuất sữa. Ngoài ra, hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống có cồn để duy trì nguồn sữa mẹ dồi dào và chất lượng.
Xem thêm: Những loại trái cây gây mất sữa, ít sữa mẹ nên tránh
4.3. Sữa mẹ loãng có màu gì và tốt không?
Sữa mẹ loãng thường có màu trắng trong, hơi giống màu nước vo gạo – đây là đặc điểm điển hình của sữa trưởng thành, được tiết ra sau giai đoạn sữa non. Tuy sữa mẹ loãng nhưng chất lượng không thay đổi, vẫn đủ chất cung cấp cho trẻ nên mẹ đừng quá lo lắng.
Mong rằng việc nhận diện sớm các dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất và thực hiện các biện pháp điều chỉnh phù hợp kể trên sẽ giúp mẹ cải thiện chất lượng sữa tối ưu. Qua đó trao cho con nguồn sữa mát lành trọn dưỡng chất để bé phát triển khỏe mạnh.
Nguồn tham khảo:
1. NHS. Breastfeeding: is my baby getting enough milk? (Đã truy cập 21/04/2025).
2. Catherine Crider. What Are the Signs Your Milk Supply Is Decreasing? (Đã truy cập 21/04/2025).
3. The Royal Women's Hospital. Low milk supply. (Đã truy cập 21/04/2025).
4. Shivani Patel, M.D. 4 factors that can decrease breast milk supply – and how to replenish it (Đã truy cập 21/04/2025).
Sữa Glico ICREO số 0 Balance Milk 800g (0-12 tháng)
Sữa Glico ICREO số 0 800g (Balance Milk) mang đến nguồn dinh dưỡng cân bằng, tốt cho tiêu hóa, dễ hấp thu, giúp trẻ phát triển toàn diện khỏe mạnh. Mua ngay!
Sữa Glico ICREO số 1 Grow-up Milk 820g (1-3 tuổi)
Glico ICREO GROW-UP MILK - Xây dựng một cơ thể khỏe mạnh và cường tráng. Chứa thành phần MFGM có nguồn gốc từ sữa. Sản phẩm dạng thanh, một thanh pha được 100ml thành phẩm. Khối lượng tịnh: 820g.
Sữa Glico ICREO số 3 Learning Milk 820g (trên 3 tuổi)
Glico ICREO Learning Milk (Glico ICREO số 3) được đóng gói trong lon thiếc màu xanh đặc trưng, dạng bột thơm nhẹ, dinh dưỡng cân bằng nay đã có thêm Lutein - Dưỡng chất chống oxy hoá, hỗ trợ bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh để bé tinh anh trong hành trình học hỏi!