Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột: Nguyên nhân và giải pháp

1. Nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ là tình trạng gì?

Nhiễm khuẩn đường ruột (hay nhiễm trùng đường ruột) ở trẻ là một dạng bệnh lý tiêu hóa phổ biến, xảy ra khi vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng xâm nhập và gây tổn thương niêm mạc tiêu hóa. Bệnh này thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi, do hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện; tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh dễ dàng xâm nhập và phát triển.

2. Dấu hiệu nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ

Khi bé bị nhiễm khuẩn đường ruột, cha mẹ cần chú ý đến các dấu hiệu đặc trưng sau để phát hiện sớm và có biện pháp chăm sóc kịp thời:

• Tiêu chảy phân lỏng hoặc phân có nhầy, máu.

• Đau bụng, quấy khóc, khó chịu vùng bụng.

• Nôn mửa hoặc buồn nôn.

• Sốt nhẹ đến sốt cao.

• Trẻ mệt mỏi, bỏ bú hoặc ăn kém.

• Da xanh, khô môi, mắt trũng do mất nước.

• Đi tiểu ít, nước tiểu sẫm màu (dấu hiệu mất nước nghiêm trọng).

Khi bị nhiễm khuẩn đường ruột, trẻ thường có biểu hiện đau bụng, quấy khóc, tiêu chảy và một số triệu chứng khó chịu khác.

3. Nguyên nhân trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột

Trẻ em bị nhiễm khuẩn đường ruột có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó các yếu tố về tác nhân gây bệnh từ virus, thói quen vệ sinh hay chế độ ăn uống,... Cụ thể:

3.1. Nhiễm virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng

Nhiễm khuẩn đường ruột thường là do các loại virus (như Rotavirus, Norovirus), vi khuẩn (E.coli, Salmonella, Shigella) hoặc ký sinh trùng (Giardia lamblia) gây ra. Những tác nhân này xâm nhập vào cơ thể trẻ qua đường tiêu hóa khi trẻ ăn phải thực phẩm, nước uống hoặc tiếp xúc với môi trường không sạch sẽ. Dẫn đến bé bị nhiễm khuẩn đường ruột gây tiêu chảy, đau bụng, buồn nôn và nôn,...

3.2. Vệ sinh kém

Việc không giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường sống và an toàn thực phẩm kém có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh phát triển. Từ đó làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ.

3.3. Hệ tiêu hóa còn non yếu

Ở trẻ nhỏ, đặc biệt là những bé dưới 2 tuổi, hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch chưa hoàn chỉnh, khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh còn hạn chế. Do đó, các vi sinh vật sẽ dễ dàng xâm nhập, gây viêm nhiễm và rối loạn chức năng tiêu hóa ở trẻ.

3.4. Tác dụng phụ do sử dụng kháng sinh

Việc lạm dụng hoặc sử dụng kháng sinh không đúng cách có thể tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi trong đường ruột, làm mất cân bằng hệ vi sinh. Điều này sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển, dẫn đến nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ.

Dùng thuốc kháng sinh liều cao kéo dài khi trẻ bị bệnh cũng có thể là nguyên nhân gây nhiễm khuẩn đường ruột.

3.5. Thiếu dinh dưỡng

Chế độ ăn uống của trẻ không đủ chất dễ khiến trẻ sụt cân, suy giảm khả năng miễn dịch, gây tổn thương niêm mạc và bị mầm bệnh xâm nhập, dẫn đến nhiễm trùng đường ruột. Ngoài ra, thiếu dinh dưỡng kéo dài ở trẻ có thể dẫn đến nhiều hệ lụy khác như còi xương, chậm lớn và ảnh hưởng đến sự phát triển trí não của bé.

3.6. Những nguyên nhân khác

Ngoài các nguyên nhân trên, trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột còn có thể là do tiếp xúc với người bệnh, sử dụng nguồn nước không đảm bảo hoặc ăn thực phẩm chưa được nấu chín kỹ hay bảo quản sai cách cũng ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của con.

4. Bé bị nhiễm khuẩn đường ruột có sao không?

Tùy vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ nhiễm và thể trạng của trẻ, nhiễm khuẩn đường ruột có thể dẫn đến nhiều biến chứng khác nhau, chẳng hạn như:

- Mất nước: Nôn và tiêu chảy do nhiễm khuẩn đường ruột có thể khiến trẻ mất nước, làm giảm huyết áp, tăng nhịp tim và có nguy cơ dẫn đến trụy mạch.

- Rối loạn điện giải: Sự mất cân bằng các khoáng chất quan trọng như kali, natri trong cơ thể bé khi nôn/ tiêu chảy có thể gây ra các vấn đề về tim mạch và thần kinh.

- Viêm ruột mạn tính: Tình trạng nhiễm trùng kéo dài hoặc tái phát nhiều lần có thể dẫn đến viêm niêm mạc ruột, gây khó tiêu và hấp thu kém dinh dưỡng.

- Nhiễm khuẩn thứ phát: Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột sẽ làm hệ miễn dịch suy giảm. Từ đó tăng nguy cơ nhiễm khuẩn thứ phát bởi sự tấn công của các vi khuẩn hoặc virus từ môi trường.

- Suy dinh dưỡng: Nhiễm khuẩn đường ruột kéo dài sẽ làm trẻ kém hấp thu gây thiếu hụt dưỡng chất, từ đó cản trở sự phát triển về thể chất và trí não.

- Nhiễm trùng máu: Trong trường hợp bé bị nhiễm khuẩn đường ruột nặng, vi khuẩn có thể xâm nhập vào máu, gây nhiễm trùng máu rất nguy hiểm đến sức khỏe của bé.

- Những biến chứng khác: Ngoài những biến chứng trên, nhiễm khuẩn đường ruột còn có thể khiến bé bị rối loạn tiêu hóa lâu dài, chảy máu đường ruột gây mất máu, viêm tai giữa, tổn thương não bộ,...

Trẻ em bị nhiễm khuẩn đường ruột nếu không được điều trị đúng cách có thể gặp biến chứng nguy hiểm như mất nước, rối loạn điện giải, suy dinh dưỡng,...

5. Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột, cha mẹ nên làm gì?

Khi bé bị nhiễm khuẩn đường ruột, cha mẹ cần bình tĩnh và thực hiện đúng các biện pháp chăm sóc để hỗ trợ bé hồi phục nhanh, tránh các biến chứng nguy hiểm. Theo đó, cha mẹ nên:

5.1. Đưa trẻ đến gặp bác sĩ

Khi nhận thấy dấu hiệu nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ, cha mẹ nên sớm đưa bé đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và có hướng điều trị phù hợp. Tại đây, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện các xét nghiệm máu, nước tiểu, phân và siêu âm ổ bụng để xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Từ đó bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc điều trị phù hợp tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của trẻ.

5.2. Bù nước và điện giải cho bé

Bù đủ nước và điện giải là yếu tố quan trọng giúp trẻ tránh mất nước nghiêm trọng khi bé bị nhiễm khuẩn đường ruột. Song song với phác đồ điều trị, bác sĩ còn có thể hướng dẫn cha mẹ cách bù nước và điện giải đúng cách. Theo đó, cha mẹ có thể cho bé uống nước lọc, dung dịch oresol hoặc nước trái cây như nước dừa, nước cam.

Đối với trẻ nhỏ đang bú, mẹ nên cho bé bú sữa mẹ hoặc sữa công thức theo nhu cầu để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng và nước, giúp con nhanh hồi phục.

Để ngăn ngừa mất nước do tiêu chảy khi nhiễm khuẩn đường ruột, mẹ hãy cho bé uống đủ nước và bổ sung điện giải đúng cách.

5.3. Dùng thuốc và kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ

Trường hợp bé bị nhiễm khuẩn đường ruột do vi khuẩn, bác sĩ có thể kê toa thuốc kháng sinh phù hợp với tình trạng sức khỏe, độ tuổi và cân nặng của trẻ. Thuốc có tác dụng làm giảm các triệu chứng của bệnh và ngăn ngừa biến chứng. Tuy nhiên, không phải trường hợp nhiễm khuẩn đường ruột nào cũng cần sử dụng thuốc kháng sinh. Do đó, cha mẹ tuyệt đối không tự ý cho trẻ uống thuốc nếu chưa có sự chỉ định của bác sĩ.

5.4 Nhờ bác sĩ tư vấn về việc bổ sung men vi sinh cho bé

Men vi sinh có tác dụng giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa và góp phần thúc đẩy quá trình điều trị các rối loạn tiêu hóa. Dù vậy nếu dùng sai cách, men vi sinh có thể gây phản tác dụng ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Chính vì thế, tốt nhất cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để bổ sung men vi sinh phù hợp.

5.5. Tích cực cho bé nghỉ ngơi

Nghỉ ngơi đầy đủ giúp trẻ hồi phục sức khỏe nhanh hơn, giảm mệt mỏi và tăng cường hệ miễn dịch để chống lại tác nhân gây bệnh. Vì vậy, cha mẹ nên tạo không gian yên tĩnh cho trẻ nằm nghỉ và tránh làm gián đoạn giấc ngủ của bé để giúp quá trình hồi phục diễn ra hiệu quả hơn.

5.6. Cho bé ăn những thực phẩm mềm lỏng, dễ tiêu

Khi bé có thể ăn uống trở lại, cha mẹ nên cho con dùng các món ăn nhẹ, mềm, dễ tiêu hóa như cháo, súp, rau củ nấu nhừ để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa. Song song đó, cha mẹ cũng nên hạn chế cho trẻ tiêu thụ thức ăn/ đồ uống có thể kích thích dạ dày như thực phẩm nhiều gia vị, cay nóng, dầu mỡ và thức uống chứa caffeine.

Trong giai đoạn này, mẹ nên chọn các thực phẩm dễ tiêu như cháo loãng, súp để giúp bé hấp thu tốt hơn và không làm nặng thêm tình trạng bệnh.

6. Khi nào cần đưa bé đến gặp bác sĩ?

Trong trường hợp nhiễm khuẩn đường ruột nặng, nhất là khi có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng, trẻ cần phải điều trị nội trú. Ngoài ra, nếu thấy trẻ xuất hiện một trong các triệu chứng sau, cha mẹ nên đưa trẻ đi gặp bác sĩ ngay:

• Trẻ bị sốt cao, cảm thấy chóng mặt, người mệt mỏi, kém tỉnh táo.

• Trẻ đi ngoài có máu.

• Trẻ khóc ít hoặc không khóc, miệng khô hoặc môi nứt nẻ.

• Trẻ nôn có máu hoặc nôn mửa trong hơn 24 giờ hoặc tình trạng tiêu chảy không thuyên giảm sau nhiều ngày.

7. Làm thế nào để phòng ngừa trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột?

Để hạn chế nguy cơ trẻ mắc nhiễm khuẩn đường ruột, cha mẹ cần chú ý thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

• Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, chọn thực phẩm tươi sạch, chế biến kỹ lưỡng.

• Hướng dẫn trẻ rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.

• Mẹ cũng nên vệ sinh tay thật sạch trước khi tiếp xúc bé hoặc sau khi thay tã.

• Cho trẻ sử dụng nguồn nước sạch trong ăn uống và sinh hoạt.

• Hạn chế để trẻ ngậm đồ chơi hoặc tiếp xúc với bề mặt không đảm bảo vệ sinh.

• Vệ sinh bình sữa, dụng cụ ăn uống và đồ dùng của trẻ đúng cách, tiệt trùng thường xuyên.

• Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ để tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng.

• Cho trẻ tiêm phòng đầy đủ theo lịch khuyến cáo của Bộ Y tế.

Ngoài ra, mẹ cũng đừng quên thực hiện da kề da sau sinh và duy trì thường xuyên, để giúp bé cảm nhận được hơi ấm yêu thương và phát triển toàn diện từ những phút đầu tiên. Khoảnh khắc mẹ ôm con vào lòng trong 90 phút sau sinh không chỉ là sự kết nối yêu thương, mà còn giúp bé có hệ tiêu hóa khỏe và tăng cường miễn dịch.

Da kề da với mẹ sẽ giúp bé xây dựng hệ tiêu hóa khỏe mạnh và nền tảng đề kháng vững vàng.

Glico ICREO - Tiếp nối yêu thương từ da kề da, giúp bé êm bụng, khỏe sức từ ngày đầu tiên

Nhận thức sâu sắc giá trị quý giá của da kề da và hiểu rằng đến 70% hệ miễn dịch của cơ thể tập trung ở đường ruột - khi chức năng tiêu hóa được hoàn thiện vững chắc, sức đề kháng tự nhiên của bé cũng được tăng cường mạnh mẽ.

Do đó, ngoài cân chỉnh hàm lượng dinh dưỡng cân bằng phù hợp với từng độ tuổi trẻ, Glico ICREO còn đặc biệt bổ sung vào các sản phẩm 5 loại Nucleotides quý giá giúp tăng độ cao nhung mao, thúc đẩy quá trình hoàn thiện của ruột và hấp thu tối ưu dinh dưỡng. Không chỉ vậy, Nucleotides còn kích thích cơ thể bé tự sản sinh kháng thể IgA và IgG, giúp tăng cường hàng rào miễn dịch tự nhiên để phòng ngừa vi khuẩn gây bệnh từ bên trong.

Đồng thời, còn chứa Axit palmitic liên kết ở vị trí beta (OPO) sẽ giúp tăng khả năng hấp thu dưỡng chất và nhẹ bụng, không gây táo bón cho trẻ. Kết hợp cùng chất xơ GOS - nguồn thức ăn cho lợi khuẩn, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột cho bụng bé con thêm êm, thêm khỏe.
Đặc biệt, Glico ICREO còn bổ sung tiền tố DHA độc quyền có chiết xuất từ dầu tía tô xanh Nhật Bản. Nhờ có nguồn gốc thực vật lành tính nên giúp trẻ hấp thu dễ dàng, không bị nặng bụng. Từ đó chuyển hóa thành lượng DHA vừa đủ với cơ thể, giúp con phát triển trí não tinh anh cùng đôi mắt sáng khỏe.

Nhằm hỗ trợ trẻ phát triển tối ưu qua từng giai đoạn, mỗi sản phẩm Glico ICREO còn ứng dụng công nghệ tiên tiến cùng việc bổ sung các thành phần dinh dưỡng quan trọng như:

Glico ICREO Balance Milk (0-12 tháng tuổi) còn chứa Beta-carotene (tiền vitamin A) có trong sữa non cho đề kháng của bé thêm vững vàng. Cùng với đó là công nghệ khử muối độc quyền giúp bảo vệ thận non của bé. Hơn nữa, sản phẩm có vị sữa thanh nhạt (độ đường chỉ 10,3%) từ đường Lactose - đường tự nhiên có trong sữa mẹ, giúp trẻ dễ làm quen, không bỏ bú mẹ.

Glico ICREO Grow-up Milk (9-36 tháng tuổi) chứa màng cầu béo MFGM giúp trẻ củng cố hệ miễn dịch, phát triển chỉ số thông minh (IQ) và cảm xúc (EQ).

Thực phẩm bổ sung ICREO Learning Milk (từ 3 tuổi trở lên) nổi bật khi chứa thêm thành phần Lutein quý giá giúp bảo vệ và hỗ trợ phát triển thị giác của trẻ.

Như vòng tay yêu thương của cha mẹ, Glico ICREO với nguồn dinh dưỡng cân bằng giúp bé tiêu hóa tốt, nhẹ bụng và có hệ miễn dịch vững vàng từ những năm tháng đầu đời.

> Hiện cha mẹ có thể tìm mua các sản phẩm Glico ICREO tại Concung và cửa hàng Mẹ&Bé trên toàn quốc hoặc đặt hàng nhanh chóng TẠI ĐÂY!

Sức khỏe đường ruột đóng vai trò nền tảng trong quá trình phát triển của trẻ. Vì thế, khi con gặp vấn đề, sự quan tâm đúng cách từ cha mẹ chính là “liều thuốc” tốt nhất. Mong rằng với những thông tin về trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột trên, cha mẹ sẽ vững tin hơn trong việc chăm sóc và bảo vệ hệ tiêu hóa non nớt của bé.

Nguồn tham khảo:

1. Larissa Hirsch, MD. Gastroenteritis (Stomach Flu) in Kids and Teens (đã truy cập 16/07/2025).

2. Healthdirect. Bowel infections (đã truy cập 16/07/2025).

3. Bệnh viện Vinmec. Trẻ bị nhiễm trùng đường ruột do thiếu chất (đã truy cập 16/07/2025).

4. Bệnh viện Medlatec. Bé bị nhiễm trùng đường ruột: Những kiến thức cha mẹ cần biết để xử trí đúng (đã truy cập 16/07/2025).

Sữa Glico ICREO số 0 Balance Milk 800g (0-12 tháng)

Sữa Glico ICREO số 0 800g (Balance Milk) mang đến nguồn dinh dưỡng cân bằng, tốt cho tiêu hóa, dễ hấp thu, giúp trẻ phát triển toàn diện khỏe mạnh. Mua ngay!

614,000VNĐ

Sữa Glico ICREO số 1 Grow-up Milk 820g (1-3 tuổi)

Glico ICREO GROW-UP MILK - Xây dựng một cơ thể khỏe mạnh và cường tráng. Chứa thành phần MFGM có nguồn gốc từ sữa. Sản phẩm dạng thanh, một thanh pha được 100ml thành phẩm. Khối lượng tịnh: 820g.

545,000VNĐ

Thực phẩm bổ sung ICREO Learning Milk số 3 820g (trên 3 tuổi)

Thực phẩm bổ sung ICREO Learning Milk (Glico ICREO số 3) được đóng gói trong lon thiếc màu xanh đặc trưng, dạng bột thơm nhẹ, dinh dưỡng cân bằng nay đã có thêm Lutein - Dưỡng chất chống oxy hoá, hỗ trợ bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh để bé tinh anh trong hành trình học hỏi!

525,000VNĐ