1. Nôn ói ở trẻ là tình trạng gì?
Nôn ói là vấn đề thường gặp ở các trẻ nhỏ khi con gặp các vấn đề về tiêu hóa. Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể là triệu chứng của một số bệnh lý. Vì vậy, khi thấy con nôn ói, cha mẹ nên lưu ý theo dõi các dấu hiệu để có hướng xử trí phù hợp.
2. Nguyên nhân trẻ bị ói liên tục
Trẻ ói liên tục có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý như sau:
2.1. Hẹp môn vị phì đại
Hẹp môn vị phì đại là tình trạng cơ môn vị của dạ dày trở nên dày hơn, từ đó ngăn không cho thức ăn đi vào ruột. Đây là bệnh lý có thể xảy ra ở trẻ mới sinh khoảng 2 tuần đến 4 tháng với triệu chứng con nôn nhiều sau khi uống sữa khoảng 15 - 30 phút hoặc ít hơn.
Ngoài ra, trẻ còn có các dấu hiệu khác như táo bón, sút cân, thường xuyên đói,...
2.2. Trào ngược dạ dày thực quản
Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng thức ăn, dịch trong dạ dày bị đẩy lên thực quản. Bệnh lý này được chia thành 2 loại là trào ngược sinh lý và trào ngược bệnh lý. Trong đó, trào ngược sinh lý thường xảy ra với trẻ dưới 6 tháng tuổi và dần hết khi con đến 10-12 tháng.
Khi bị trào ngược dạ dày thực quản, trẻ bị ói liên tục kèm theo các triệu chứng khác như thở khò khè, quấy khóc, ngủ không ngon giấc,...
2.3. Lồng ruột
Nếu trẻ có dấu hiệu nôn liên tục nhưng không sốt, chán ăn, đau bụng thì nhiều khả năng con bị lồng ruột. Ngoài ra, trẻ còn có các triệu chứng khác như đi ngoài phân lỏng, co chân về phía bụng, trong phân có máu,...
Trẻ nôn ói nhiều kèm theo biếng ăn, đau bụng,... có thể là dấu hiệu bị lồng ruột.
2.4. Viêm dạ dày
Khi bị viêm dạ dày do ngộ độc thực phẩm, con thường nôn nhiều nhưng không bị sốt. Tình trạng nôn có thể xuất hiện khoảng 2-12 giờ sau khi con ăn phải thực phẩm hư hỏng, kém chất lượng.
2.5. Tắc ruột
Tắc ruột là bệnh lý hiếm gặp nhưng nguy hiểm khi ruột của con bị xoắn lại. Trẻ bị tắc ruột thường bị nôn ói nhiều kèm theo đau bụng dữ dội. Ngoài ra, con còn có các triệu chứng khác như vã mồ hôi, da tái nhợt,...
3. Trẻ bị nôn ói liên tục có nguy hiểm không?
Trẻ bị ói liên tục có thể gây ra tình trạng mất nước, ảnh hưởng tới các chức năng sống. Ngoài ra đây còn có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm cần được phát hiện kịp thời để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
4. Hướng dẫn mẹ cách xử lý khi trẻ ói liên tục
Khi con bị ói liên tục, mẹ nên áp dụng các giải pháp xử lý sau đây:
4.1. Làm sạch chất nôn trong miệng và mũi trẻ
Khi trẻ nôn nhiều, mẹ nên làm sạch miệng và mũi của con để tránh dịch nôn đi vào đường thở. Theo đó, mẹ có thể hút mũi hoặc sử dụng gạc quấn tay để loại bỏ chất nôn có trong mũi và miệng của trẻ.
4.2. Kê cao đầu
Nếu trẻ nôn khi đang ngủ, mẹ nên để con nằm yên, sau đó kê cao đầu và nghiêng qua một bên để tránh trào ngược và làm dịu cảm giác muốn nôn. Ngoài ra, cách này cũng có tác dụng hạn chế con hít phải dịch nôn gây ảnh hưởng đến đường thở.
4.3. Theo dõi dấu hiệu con bị mất nước
Trẻ ói liên tục có thể dẫn đến mất nước. Vì thế, mẹ nên theo dõi các dấu hiệu con mất nước nhẹ như môi hơi khô, cảm giác khát nước,... Trường hợp con có những dấu hiệu mất nước nặng như môi khô nhiều, mắt trũng, chân tay lạnh, tiểu ít, mạch đập nhanh,... thì mẹ nên đưa trẻ đi thăm khám ngay.
Mẹ nên theo dõi các dấu hiệu mất nước của con để có giải pháp xử lý phù hợp.
4.4. Bù nước cho trẻ
Với trẻ bị mất nước nhẹ, mẹ có thể cho con uống Oresol theo hướng dẫn của bác sĩ. Mẹ lưu ý cho con uống bằng thìa từng chút một để tránh con bị nôn.
Trường hợp trẻ không bị mất nước hoặc không còn dấu hiệu mất nước, mẹ có thể cho con uống nước đun sôi để nguội hoặc tiếp tục sử dụng Oresol để ngăn ngừa tình trạng mất nước.
4.5. Lưu ý chế độ ăn uống của trẻ
Nếu trẻ không có dấu hiệu mất nước, mẹ có thể cho trẻ ăn tiếp tục. Trường hợp bị mất nước và sau khi bù nước đã bớt nôn ói, con có thể ăn uống trở lại.
Theo đó, mẹ lưu ý chế độ ăn uống của con cần đảm bảo:
Với trẻ còn bú mẹ: Mẹ cho con uống sữa mẹ để bù nước và giúp trẻ dễ tiêu hóa. Ngoài ra, mẹ lưu ý cho con uống nhiều lần. Nếu trong 2-3 giờ sau đó, tình trạng nôn ói giảm thì trẻ có thể bú như bình thường.
Với trẻ lớn hơn: Mẹ khuyến khích trẻ uống nước và không ép con ăn tối thiểu trong 24 giờ đầu sau khi trẻ ói liên tục. Đồng thời, trẻ nên ăn các món dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa chua,... Bên cạnh đó, mẹ lưu ý hạn chế cho con ăn các thực phẩm nhiều chất béo vì có thể gây khó tiêu.
5. Giải pháp ngăn ngừa tình trạng nôn ói ở trẻ nhỏ
Để phòng tránh tình trạng trẻ bị ói liên tục, mẹ có thể áp dụng các giải pháp sau đây:
- Cho trẻ ăn vừa đủ theo nhu cầu: Mẹ không nên cho trẻ ăn quá no, nhiều hơn nhu cầu của con để tránh tình trạng trào ngược gây nôn ói.
- Thường xuyên massage bụng cho con: Việc massage bụng giúp con tiêu hóa thuận lợi, giảm tình trạng nôn ói do khó tiêu, chướng bụng.
- Đảm bảo yếu tố vệ sinh: Mẹ nên rửa sạch tay trước khi chăm sóc hoặc chuẩn bị thức ăn cho trẻ. Nhờ vậy hạn chế lây nhiễm vi khuẩn gây bệnh khiến trẻ bị ói liên tục.
- Không cho con ăn các bữa sát nhau: Các bữa ăn của con nên cách nhau khoảng thời gian hợp lý. Mẹ không nên cho con ăn các bữa quá gần nhau vì có thể khiến trẻ khó tiêu hóa.
- Hạn chế cho con vận động nhiều sau khi ăn: Để tránh tình trạng con bị nôn ói, mẹ không nên cho con chạy nhảy, vận động nhiều sau bữa ăn.
- Bổ sung sữa có nguồn dinh dưỡng cân bằng, dễ tiêu hóa: Sữa mẹ là tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nếu trẻ uống sữa công thức, mẹ ưu tiên chọn sản phẩm chứa nguồn dinh dưỡng cân bằng hạn chế gây áp lực cho hệ tiêu hóa của con nhưng vẫn giúp trẻ hấp thu dưỡng chất thuận lợi.
Sữa Glico ICREO cho trẻ nguồn dinh dưỡng cân đối, dịu lành khởi đầu cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc
Suốt hơn 100 năm qua, Glico ICREO luôn tin rằng triết lý cân bằng có thể áp dụng vào dinh dưỡng để mang đến cho trẻ khởi đầu thuận lợi trong hành trình khôn lớn khỏe mạnh và hạnh phúc. Vì thế, mỗi sản phẩm Glico ICREO đều được cân chỉnh, chăm chút chu toàn, đảm bảo cung cấp nguồn dinh dưỡng phù hợp, vừa vặn với thể trạng vẫn còn non yếu của con. Nhờ đó giúp bé yêu tiêu hóa thuận lợi, bắt kịp đà phát triển đạt chuẩn.
Đặc biệt, sữa Glico ICREO chứa 5 loại Nucleotide giúp cân bằng vi khuẩn đường ruột, bảo vệ niêm mạc ruột non, giúp trẻ hấp thu dưỡng chất tối ưu và giảm nguy cơ rối loạn tiêu hóa. Cùng với thành phần GOS và axit palmitic liên kết vị trí beta hỗ trợ bé yêu tiêu hóa khỏe, nhẹ bụng, không gây táo bón. Không chỉ vậy, sự kết hợp của 5 loại Nucleotides cùng tiền tố vitamin A còn có công dụng tăng cường đề kháng bảo vệ con trước các yếu tố gây bệnh.
Sữa Glico ICREO - “người bạn” đồng hành gần gũi giúp con êm bụng, hạn chế các vấn đề về tiêu hóa.
Đồng thời, sữa Glico ICREO là sản phẩm duy nhất trên thị trường chứa dầu hạt tía tô xanh Nhật Bản có khả năng tự tổng hợp và chuyển hóa thành DHA giúp trẻ phát triển trí não tinh anh và đôi mắt sáng khỏe. Ngoài ra, thương hiệu còn thêm vào sản phẩm bộ đôi Sắt - Vitamin và bộ ba Vitamin D - Canxi - Photpho giúp con hoàn thiện và phát triển não bộ, góp phần hỗ trợ trẻ nuôi dưỡng tầm vóc cao lớn, khỏe mạnh.
Kết hợp với công nghệ khử muối độc quyền có công dụng giảm lượng Natri trong sữa để không gây gánh nặng lên thận còn non yếu của bé. Không những thế, sản phẩm còn có hương vị thanh nhạt, dễ chịu đến từ đường lactose (đường tự nhiên có trong sữa). Nhờ đó kích thích vị giác, giúp trẻ dễ làm quen ngay từ lần đầu nếm thử.
Hiện tại Việt Nam, thương hiệu Glico ICREO phân phối chính thức 3 dòng sản phẩm phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ: Balance Milk, Grow Up Milk và Learning Milk.
6. Khi nào cần đưa trẻ thăm khám bác sĩ?
Mẹ cần đưa con đi thăm khám bác sĩ khi trẻ ói liên tục kèm theo các dấu hiệu như:
- Nôn trong hơn 24 giờ.
- Nôn ra dịch mật hoặc máu.
- Có dấu hiệu mất nước vừa và nặng.
- Đau bụng nhiều.
- Đi ngoài ra máu.
- Sốt trên 38 độ C kéo dài 3 ngày hoặc cao hơn 39 độ C.
- Quấy khóc, mệt mỏi, lừ đừ.
- Co giật.
Mẹ nên đưa trẻ thăm khám khi thấy con nôn ói kèm theo các dấu hiệu bất thường.
7. Một số thắc mắc liên quan
Với các thắc mắc liên quan đến tình trạng trẻ bị ói liên tục, sau đây là lời giải đáp phù hợp:
7.1. Nôn ói và nôn trớ khác nhau như thế nào?
Sau khi ăn, nhất là lúc ợ hơi, bé thường trớ một ít sữa ra ngoài. Tình trạng này chủ yếu do mẹ cho ăn quá nhiều, bé ăn nhanh hoặc nuốt khí vào dạ dày. Trong khi đó, nôn ói thường do các rối loạn về hệ tiêu hóa hoặc là dấu hiệu của một số bệnh lý.
Xem thêm: Trẻ hay nôn trớ: Nguyên nhân, cách khắc phục và phòng ngừa
7.2. Có nên cho trẻ uống thuốc khi nôn ói nhiều không?
Cha mẹ chỉ nên sử dụng thuốc cho trẻ khi có sự chỉ định từ bác sĩ. Vì việc tùy tiện cho con uống thuốc có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.
7.3. Mẹ nên làm gì khi trẻ nôn và đau bụng?
Trẻ bị nôn và đau bụng có thể do các nguyên nhân như nhiễm khuẩn đường ruột, ngộ độc thực phẩm, dị ứng thức ăn hoặc các bệnh lý như viêm ruột thừa, tắc ruột,... Khi con gặp tình trạng này, mẹ nên bù nước cho con và theo dõi sát để kịp thời đưa trẻ đến viện khi có các dấu hiệu bất thường (cơn đau kéo dài, nôn ra dịch vàng hoặc xanh,...).
Trên đây là những thông tin cần thiết giúp mẹ hiểu rõ hơn về tình trạng trẻ bị ói liên tục và giải pháp xử trí phù hợp. Khi thấy con nôn ói, nhiều mẹ vì quá lo lắng nên không biết phải làm sao. Tuy nhiên, mẹ hãy cố gắng giữ bình tĩnh để có cách xử lý phù hợp, đồng thời theo dõi và chăm sóc đúng cách giúp trẻ ổn định tinh thần và sức khỏe.
Tài liệu tham khảo:
1. Health Direct Australia. Vomiting in children (Đã truy cập 19 02 2025).
2. Anthony Porto, MD, MPH, FAAP. Causes of Vomiting in Infants & Children (Đã truy cập 19 02 2025).
Glico ICREO Balance Milk (800g)
Glico ICREO Balance Milk - Cân bằng dinh dưỡng phù hợp cho sự phát triển của trẻ. Khối lượng tịnh: 800g
614,000VNĐ
Glico ICREO Grow-up Milk (820g)
Glico ICREO GROW-UP MILK - Xây dựng một cơ thể khỏe mạnh và cường tráng. Chứa thành phần MFGM có nguồn gốc từ sữa. Sản phẩm dạng thanh, một thanh pha được 100ml thành phẩm. Khối lượng tịnh: 820g.
545,000VNĐ
Glico ICREO Learning Milk (820g)
Glico ICREO Learning Milk (Glico ICREO số 3) được đóng gói trong lon thiếc màu xanh đặc trưng, dạng bột thơm nhẹ, dinh dưỡng cân bằng nay đã có thêm Lutein - Dưỡng chất chống oxy hoá, hỗ trợ bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh để bé tinh anh trong hành trình học hỏi!
525,000VNĐ