Táo bón sau sinh nguyên nhân do đâu? Cách khắc phục hiệu quả

1. Tìm hiểu táo bón sau sinh là gì?

Táo bón sau sinh là tình trạng sản phụ đi tiêu khó khăn, số lần đi tiêu ít hơn bình thường (dưới 3 lần/tuần), phân khô cứng và gây đau rát khi đi. Mẹ có thể cảm thấy đầy bụng, khó chịu và cần phải rặn mạnh khi đi tiêu. Đây là một vấn đề khá phổ biến ở phụ nữ sau khi sinh con, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và tinh thần của mẹ.

Xem thêm: Mẹ bầu bị tiêu chảy tháng cuối: Nguyên nhân và cách xử lý

Táo bón sau sinh gây khó khăn khi đi đại tiện do phân cứng, khô, kèm theo triệu chứng đau bụng và đầy bụng.

2. Vì sao sau sinh bị táo bón? Các nguyên nhân thường gặp

Tình trạng sau sinh táo bón có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như sự thay đổi nội tiết tố, chế độ ăn uống, giảm vận động hay ảnh hưởng của các loại thuốc,... Cụ thể như sau:

• Cơ thể mẹ chưa hoàn toàn hồi phục: Sau quá trình sinh nở, nhiều mẹ vẫn phải chịu cảm giác đau ở vùng hậu môn - trực tràng có thể do vết mổ đẻ hoặc đau tại vị trí rạch tầng sinh môn,... Cơn đau này khiến việc đi đại tiện khó khăn, mẹ e ngại, thậm chí nhịn đi đại tiện, từ đó làm tăng nguy cơ táo bón sau sinh.

• Thay đổi nội tiết tố: Sự thay đổi hormone sau sinh, nhất là sự sụt giảm estrogen và progesterone, có thể làm chậm nhu động ruột, dẫn đến táo bón.

• Ít vận động: Vì sao sau sinh hay bị táo bón? Đa phần lúc này mẹ thường dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi và chăm sóc con, ít vận động hơn bình thường. Điều này vô tình có thể làm giảm nhu động ruột và gây táo bón.

• Thay đổi chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống sau sinh thường tập trung vào các thực phẩm bổ dưỡng để phục hồi sức khỏe và tăng cường sữa cho con. Tuy nhiên, nếu chế độ ăn thiếu chất xơ và nước, mẹ rất dễ bị táo bón.

• Cơ thể mất nước: Quá trình sản xuất sữa mẹ đòi hỏi lượng nước lớn. Nếu mẹ không uống đủ nước, cơ thể sẽ bị thiếu nước, làm phân trở nên khô cứng và khó di chuyển.

• Vấn đề ở đại tràng: Trong thai kỳ, phần lớn dưỡng chất và huyết dịch tập trung để nuôi thai, khiến đại tràng không được “nuôi dưỡng” đầy đủ, dễ dẫn đến tình trạng khô và khó tiêu. Sau sinh, cơ thể mẹ lại mất nhiều máu và sản dịch, khiến lượng máu nuôi dưỡng đại tràng chưa kịp phục hồi, vì vậy nguy cơ táo bón sau sinh càng cao.

• Tác dụng của thuốc giảm đau hoặc gây tê ngoài màng cứng khi chuyển dạ: Một số loại thuốc giảm đau, đặc biệt là thuốc gây tê ngoài màng cứng, có thể làm chậm nhu động ruột và gây táo bón sau sinh.

• Mẹ bị căng thẳng và thiếu ngủ: Táo bón sau sinh dễ gặp ở chị em lần đầu làm mẹ, do phải đối mặt với nhiều thay đổi về nội tiết, thể chất, tâm lý đến việc chăm sóc con. Những điều này dễ khiến mẹ bị căng thẳng, lo âu, mất ngủ; từ đó ảnh hưởng hệ tiêu hóa.

Xem thêm: Phụ nữ sau sinh nên và kiêng ăn gì để nhanh hồi phục sức khỏe?

Căng thẳng kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần mà còn tác động đến hệ tiêu hóa, khiến mẹ dễ bị táo bón.

3. Táo bón sau sinh kéo dài bao lâu hết? Có nguy hiểm không?

Đa số các trường hợp táo bón sau khi sinh con xảy ra trong khoảng 7 - 10 ngày. Nếu được khắc phục sớm và có phương pháp điều trị phù hợp, tình trạng này hiếm khi gây ra bất kỳ biến chứng hoặc vấn đề sức khỏe lâu dài nào.

Tuy nhiên, một số trường hợp mẹ bỉm bị táo bón kéo dài (mãn tính), có thể gặp phải các biến chứng như:

• Bệnh trĩ.

• Nứt hậu môn.

• Sa trực tràng.

• Viêm đại tràng.

• Chảy máu trực tràng.

• Bệnh túi thừa.

Xem thêm: Mẹ bầu bị đau dạ dày có sao không? Làm sao để cải thiện?

4. Sau sinh bị táo bón phải làm sao? Cách khắc phục mẹ nên biết

Để cải thiện tình trạng táo bón sau sinh, mẹ nên uống đủ nước, ăn nhiều chất xơ, vận động nhẹ nhàng và có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về việc dùng thuốc làm mềm phân. Dưới đây là những cách trị táo bón sau khi sinh đơn giản cho mẹ áp dụng tại nhà:

4.1. Điều chỉnh chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị và ngăn ngừa táo bón. Việc bổ sung đủ chất xơ và lựa chọn các thực phẩm phù hợp có thể giúp cải thiện nhu động ruột và làm mềm phân. Mẹ nên tăng cường ăn các loại rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu.

Một số thực phẩm đặc biệt tốt cho mẹ bị táo bón bao gồm: rau mồng tơi (có thể nấu canh hoặc luộc), rau lang (luộc hoặc xào), khoai lang (luộc hoặc nướng), đu đủ chín (ăn trực tiếp hoặc xay sinh tố), chuối (ăn trực tiếp) và cam (ăn trực tiếp hoặc vắt nước uống). Lưu ý nên chế biến các món ăn thanh đạm, ít dầu mỡ để dễ tiêu hóa.

Tham khảo:

• Bật mí thực đơn 7 ngày cho mẹ sau sinh đủ chất và lợi sữa
• Ăn gì để nhiều sữa? Gợi ý 15 thực phẩm lợi sữa cho mẹ bỉm

Bổ sung các loại rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây tươi (như mận, chuối, táo, lê) vào chế độ ăn giúp mẹ giảm táo bón hiệu quả.

4.2. Bổ sung đầy đủ chất lỏng cho cơ thể

Nước giúp làm mềm phân, giúp phân di chuyển dễ dàng hơn trong ruột. Vì thế, mẹ hãy uống đủ ít nhất 2-3 lít nước mỗi ngày, bao gồm nước lọc, nước ép trái cây, sữa và các loại canh.

Mẹ nên chia nhỏ lượng nước uống trong ngày, tránh uống quá nhiều nước cùng một lúc. Ngoài ra, mẹ cũng nên hạn chế các loại đồ uống có gas, cồn và caffeine, vì chúng có thể gây mất nước và làm tình trạng táo bón trở nặng hơn.

Xem thêm: 8 loại nước ép cho mẹ sau sinh mổ & sinh thường sớm hồi phục

4.3. Tăng cường vận động nhẹ nhàng

Vận động nhẹ nhàng có thể giúp kích thích nhu động ruột và cải thiện tình trạng táo bón. Mẹ có thể đi bộ nhẹ nhàng quanh nhà, tập các bài tập yoga đơn giản hoặc thực hiện các động tác massage bụng.

Mẹ hãy bắt đầu với những bài tập nhẹ và tăng dần cường độ khi cơ thể đã quen. Tránh các bài tập gắng sức hoặc gây áp lực lên vùng bụng, đặc biệt là trong giai đoạn đầu sau sinh sẽ ảnh hưởng đến các vị trí tổn thương.

Mẹ nên vận động nhẹ nhàng để giúp kích thích nhu động ruột, qua đó cải thiện táo bón.

4.4. Tập thói quen đi vệ sinh đúng

Để giảm táo bón sau sinh, mẹ nên tập thói quen đi vệ sinh vào một giờ nhất định mỗi ngày, tốt nhất là vào buổi sáng sau khi ăn sáng. Điều này có thể giúp cơ thể hình thành phản xạ và kích thích nhu động ruột.

Lưu ý, khi đi vệ sinh, mẹ nên ngồi thẳng lưng, thả lỏng cơ thể và không rặn quá mạnh. Nếu cảm thấy khó khăn, mẹ có thể kê một chiếc ghế nhỏ dưới chân để tạo góc 35 - 45 độ giữa đùi và bụng. Tư thế này có thể giúp làm thẳng trực tràng để giúp phân di chuyển dễ dàng hơn.

4.5. Tìm cách giải tỏa căng thẳng

Như đã chia sẻ, căng thẳng cũng là yếu tố ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và gây ra táo bón. Do đó, mẹ nên tìm cách giải tỏa căng thẳng bằng cách thư giãn, nghe nhạc, đọc sách,... Mẹ có thể nhờ người thân hoặc bạn bè giúp đỡ chăm sóc em bé để có thời gian thư giãn và ngủ đủ giấc hơn. Giấc ngủ đầy đủ sẽ giúp mẹ giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Trường hợp táo bón sau sinh khiến mẹ mệt mỏi, không muốn ăn, dẫn đến thiếu chất để sản xuất sữa khiến sữa ít. Mẹ đừng quá lo lắng, vì có thể dặm thêm sữa công thức cho bé. Miễn là mẹ ưu tiên chọn sữa có nguồn dinh dưỡng cân bằng, chứa dưỡng chất tốt cho tiêu hóa để tránh gây áp lực lên chiếc bụng non nớt của con.

Xem thêm: 12 loại thực phẩm gây mất sữa mà mẹ cần hạn chế ăn sau sinh

Sữa Glico ICREO số 0 Balance Milk 800g (0-12 tháng)

Sữa Glico ICREO số 0 800g (Balance Milk) mang đến nguồn dinh dưỡng cân bằng, tốt cho tiêu hóa, dễ hấp thu, giúp trẻ phát triển toàn diện khỏe mạnh. Mua ngay!

614,000VNĐ

Glico ICREO Balance Milk - Dinh dưỡng cân bằng cho con êm bụng khỏe sức từ ngày đầu tiên

Vinh dự nhận giải thưởng mẹ Nhật tin dùng suốt 6 năm, Glico ICREO tự hào đồng hành cùng các mẹ nuôi dưỡng một thế hệ Êm Bụng Khỏe Sức - vững vàng ngay từ giai đoạn vàng đầu đời. Trong đó, Glico ICREO Balance Milk sở hữu công thức dành cho trẻ từ 0 - 12 tháng tuổi, với nguồn dinh dưỡng cân bằng, êm dịu, sẽ tiếp nối những lợi ích quý giá của da kề da trong việc giúp trẻ có tiêu hoá khoẻ cùng đề kháng vững vàng.

Glico ICREO Balance Milk chứa đến 5 loại Nucleotides làm tăng độ cao của lớp nhung mao, thúc đẩy quá trình hoàn thiện của ruột và giúp tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng, phòng ngừa vi khuẩn gây bệnh từ bên trong. Cùng với Beta-carotene (tiền vitamin A) giúp đề kháng của bé yêu thêm vững vàng.

Chưa kể, Axit palmitic liên kết ở vị trí beta (OPO) có trong Glico ICREO Balance Milk được kiểm chứng lâm sàng có tác dụng tăng khả năng hấp thu dưỡng chất và nhẹ bụng, không gây táo bón. Thành phần này cũng giúp bé có thời gian ngủ dài và không quấy khóc về đêm. Kết hợp cùng chất xơ GOS giúp tăng lợi khuẩn bifidus giúp hệ tiêu hóa thêm khỏe mạnh. Nhờ đó mẹ an tâm ngon giấc, chăm con khỏe mạnh nhàn tênh.

Đặc biệt, Glico ICREO Balance Milk còn là sữa công thức Nhật đầu tiên bổ sung nguồn DHA từ nguyên liệu thực vật lành tính, giúp bé hấp thu dễ dàng để phát triển trí não và thị giác. Đi kèm công nghệ khử muối độc quyền (giữ lượng natri cân bằng), nhờ đó không gây gánh nặng lên thận chưa trưởng thành của em bé mới sinh & không gây tích nước trong cơ thể.

Glico ICREO Balance Milk còn là loại sữa công thức có vị thanh nhất, bởi sản phẩm chỉ có độ đường 10,3% đến từ đường Lactose (đường tự nhiên có trong sữa). Qua đó giúp trẻ dễ dàng làm quen và không bỏ bú mẹ. 

Xem thêm: Gợi ý 6 giải pháp khi bé không chịu bú bình hay, mẹ lưu ngay

Glico ICREO Balance Milk tiếp nối lợi ích quý giá của Da Kề Da, nâng niu con bằng sự êm dịu và dinh dưỡng cân bằng, để con Êm Bụng Khỏe Sức từ những ngày đầu tiên.

>> Để khám phá thêm các sản phẩm khác của Glico ICREO, mẹ có thể truy cập TẠI ĐÂY.

5. Táo bón sau sinh: Khi nào nên đến gặp bác sĩ?

Mặc dù táo bón sau sinh thường không gây nguy hiểm, nhưng mẹ nên đến gặp bác sĩ nếu xuất hiện các dấu hiệu sau:

• Táo bón kéo dài hơn 2 tuần mặc dù đã áp dụng các biện pháp khắc phục tại nhà.

• Đau bụng dữ dội hoặc cảm thấy khó chịu nghiêm trọng.

• Đi ngoài ra máu hoặc có máu trong phân.

• Sốt hoặc các triệu chứng nhiễm trùng khác.

• Sụt cân không rõ nguyên nhân.

6. Các thắc mắc thường gặp khác

Ngoài những thông tin đã đề cập ở trên, mẹ bỉm sữa còn rất nhiều thắc mắc liên quan đến vấn đề táo bón sau khi sinh như:

6.1. Sau sinh ăn gì để không bị táo bón?

Để phòng ngừa táo bón sau sinh, mẹ nên ưu tiên các loại thực phẩm giàu chất xơ, dễ tiêu hóa như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu. Tránh các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh và các loại đồ uống có gas.

Xem thêm: Bà đẻ ăn được quả gì? TOP 10 loại trái cây tốt cho mẹ nuôi con bú

6.2. Táo bón sau sinh mổ nên ăn gì?

Đối với mẹ táo bón sau sinh mổ, chế độ ăn uống cần đặc biệt chú trọng đến các thực phẩm dễ tiêu hóa, giàu dinh dưỡng và không gây kích ứng vết mổ. Chẳng hạn như mẹ nên ăn các loại rau luộc, súp, cháo và trái cây mềm.

Xem thêm: Thực đơn ở cữ cho mẹ sinh mổ nhanh lành thương và hồi phục

6.3. Táo bón sau sinh có nên thụt?

Việc thụt hậu môn có thể giúp giảm táo bón nhanh chóng, nhưng không nên lạm dụng vì có thể gây kích ứng niêm mạc trực tràng và làm mất phản xạ đi tiêu tự nhiên. Tốt hơn hết, mẹ chỉ nên sử dụng biện pháp này khi thực sự cần thiết và dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.

Hy vọng những thông tin trên đã giúp mẹ hiểu rõ hơn về vấn đề táo bón sau sinh và cách khắc phục hiệu quả. Chỉ cần điều chỉnh chế độ ăn uống đủ chất xơ, uống nhiều nước, tăng cường vận động và áp dụng các biện pháp thư giãn, mẹ an tâm tình trạng táo bón sẽ sớm cải thiện. Nếu nhận thấy táo bón kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường, mẹ nên đến gặp bác sĩ để có hướng xử trí kịp thời nhé!