Nguyên nhân trẻ nghiến răng khi ngủ và cách khắc phục hiệu quả

1. Hiện tượng nghiến răng khi ngủ ở trẻ em là gì?

Nghiến răng khi ngủ (hay còn gọi là tật nghiến răng) là tình trạng trẻ siết chặt hai hàm răng vào nhau một cách vô thức trong lúc ngủ, tạo ra những âm thanh “ken két” đặc trưng.

Đây là một hiện tượng khá phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là ở độ tuổi mẫu giáo (từ 3 đến 5 tuổi) và thường gặp ở bé trai nhiều hơn bé gái. Vì xảy ra trong lúc ngủ nên trẻ hoàn toàn không nhận thức được hành động nghiến răng này.

Trẻ dưới 5 tuổi là đối tượng rất dễ mắc phải tật nghiến răng khi ngủ.

2. Dấu hiệu nhận biết trẻ ngủ hay nghiến răng

Ngoài âm thanh “ken két” đặc trưng, cha mẹ có thể nhận biết tật nghiến răng của trẻ qua các dấu hiệu rõ rệt khác như:

• Răng bị mòn hoặc sứt mẻ: Việc siết chặt và nghiến mạnh liên tục có thể làm mòn men răng, thậm chí gây sứt mẻ các cạnh răng của bé.

• Đau hàm, khó khăn khi ăn uống: Áp lực từ việc nghiến răng gây căng thẳng cho khớp thái dương hàm, khiến bé có thể kêu đau khi nhai, dẫn đến khó khăn trong việc ăn uống.

• Đau đầu, đau tai: Trẻ có thể than phiền về những cơn đau âm ỉ ở vùng trán, thái dương hoặc tai và thậm chí là toàn thân.

3. Nguyên nhân khiến trẻ nghiến răng khi ngủ

Tật nghiến răng khi ngủ ở trẻ có thể cho nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau như thiếu hụt vi chất, quá trình mọc răng, sai lệch khớp cắn, lo âu,... Cha mẹ hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về những nguyên nhân này để có thể giúp bé yêu thoát khỏi tình trạng nghiến răng:

3.1. Trẻ bị thiếu hụt canxi, vitamin D

Thiếu hụt canxi và vitamin D là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến bé nghiến răng khi ngủ. Hai vi chất này đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc hình thành và phát triển vững chắc của xương và răng. Khi cơ thể bé không được cung cấp đủ, hệ xương răng có thể không ổn định, dẫn đến tình trạng bé vô thức nghiến răng trong giấc ngủ.

3.2. Trẻ mọc răng

Khi trẻ bắt đầu mọc răng, nướu thường bị sưng, ngứa và khó chịu. Để giảm bớt những cảm giác này, trẻ có thể vô thức nghiến răng khi ngủ. Đây là một cách tự nhiên để trẻ làm dịu cơn đau và cảm thấy thoải mái hơn trong giai đoạn mọc răng.

Nghiến răng có thể là một cách để con giảm bớt cảm giác khó chịu trong giai đoạn mọc răng.

3.3. Bị sai lệch khớp cắn

Sai lệch khớp cắn là một trong những nguyên nhân quan trọng khiến trẻ ngủ hay nghiến răng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa hai tình trạng này, với khoảng 12.75% trẻ em gặp phải cả hai vấn đề. Khi khớp cắn bị lệch, bé sẽ cảm thấy khó chịu mỗi khi khép hàm. Để tìm kiếm sự thoải mái, trẻ có xu hướng siết chặt hai hàm răng vào nhau và dần hình thành thói quen nghiến răng.

3.4. Do tâm lý lo âu, căng thẳng

Tâm lý lo âu, căng thẳng là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ nghiến răng khi ngủ. Trẻ có thể cảm thấy lo lắng do nhiều yếu tố như thay đổi môi trường sống, áp lực từ người lớn,... Những căng thẳng này tích tụ trong ngày, và khi ngủ trẻ sẽ giải tỏa bằng cách nghiến răng.

3.5. Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc như chống trầm cảm hoặc thuốc chống loạn thần, có thể gây ra tác dụng phụ là nghiến răng ở trẻ. Nếu nhận thấy con mình bắt đầu nghiến răng sau khi dùng thuốc, cha mẹ hãy trao đổi với bác sĩ để tư vấn và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp hơn.

3.6. Một số nguyên nhân khác

Ngoài các nguyên nhân trên, nghiến răng ở trẻ còn có thể liên quan đến một số yếu tố khác như:

• Trẻ bị nhiễm giun kim: Độc tố do giun kim tiết ra khi ký sinh trong cơ thể có thể gây căng thẳng, khó chịu, từ đó hình thành thói quen nghiến răng ở trẻ.

• Dị ứng: Những bé có cơ địa dễ dị ứng thường cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu khắp cơ thể. Việc nghiến răng có thể là một phản ứng vô thức nhằm giảm cảm giác khó chịu này.

• Ảnh hưởng của chứng rối loạn khác: Trong một số trường hợp, nghiến răng khi ngủ còn là biểu hiện của các rối loạn nghiêm trọng hơn như hội chứng rối loạn tâm thần, rối loạn giấc ngủ (ví dụ: ngưng thở khi ngủ), tăng động, hoặc thiếu tập trung (ADHD).

Nghiến răng ban đêm thường xuất hiện ở những trẻ bị nhiễm giun kim, dị ứng hoặc các chứng rối loạn khác.

4. Nghiến răng khi ngủ ở trẻ em kéo dài bao lâu? Có hại không?

Trẻ nghiến răng khi ngủ thường có thể tự khỏi khi con thay hết răng sữa hoặc mọc đủ răng vĩnh viễn. Nếu nguyên nhân do tâm lý hay giấc ngủ không sâu, tình trạng này cũng thường chấm dứt sau vài tháng.

Tuy tật nghiến răng có thể tự khỏi, nhưng cha mẹ cũng không nên quá chủ quan. Vì nếu để thói quen nghiến răng kéo dài mà không can thiệp sớm có thể dẫn đến nhiều tác hại nghiêm trọng:

• Mòn răng: Nghiến răng liên tục sẽ làm mòn men răng của trẻ, khiến răng nhạy cảm hơn với nhiệt độ nóng lạnh và dễ hư hơn trong tương lai.

• Đau hàm: Lực nghiến răng kéo dài gây căng thẳng và đau nhức vùng xương hàm, thậm chí lan lên vùng đầu, trán.

• Ảnh hưởng đến giấc ngủ: Những cơn đau nhức khó chịu do nghiến răng có thể khiến bé ngủ không sâu giấc, trằn trọc, dễ tỉnh giấc giữa đêm. Điều này làm giảm chất lượng giấc ngủ và ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.

• Ảnh hưởng đến tâm lý: Việc thường xuyên cảm thấy khó chịu, đau nhức có thể khiến trẻ cáu kỉnh, mệt mỏi vào ban ngày. Nếu tình trạng kéo dài, bé có thể trở nên lo lắng, căng thẳng hơn.

• Tổn thương khớp thái dương hàm: Nghiến răng kéo dài có thể gây ra rối loạn chức năng khớp thái dương hàm (khớp nối giữa xương hàm dưới và xương sọ). Tình trạng này dẫn đến đau khi há miệng, nhai hoặc thậm chí là tiếng kêu lục cục.

5. Nên làm gì để khắc phục tình trạng trẻ nghiến răng khi ngủ?

Việc khắc phục tình trạng nghiến răng khi ngủ ở trẻ cần dựa trên nguyên nhân gây ra. Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể sẽ có hướng cải thiện phù hợp.

5.1. Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu canxi, vitamin D

Nếu tình trạng trẻ ngủ hay nghiến răng do thiếu hụt canxi, vitamin D, việc điều chỉnh chế độ ăn uống là vô cùng cần thiết. Cha mẹ nên tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu canxi (Sữa, sữa chua, phô mai, cá hồi, tôm, cua, trứng, rau xanh đậm,...) và vitamin D (các loại cá béo như cá hồi, cá ngừ, lòng đỏ trứng, nấm,...) vào khẩu phần ăn hàng ngày của bé.

Đặc biệt với trẻ uống sữa công thức, mẹ hãy chọn sản phẩm có nguồn dinh dưỡng cân bằng, cung cấp lượng vitamin D phù hợp lứa tuổi để đảm bảo con dễ tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất một cách hiệu quả.

Glico ICREO - Nguồn dinh dưỡng cân bằng êm dịu giúp bé êm bụng, khỏe sức và ngủ ngon giấc

Thấu hiểu hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt trong những năm đầu đời, Glico ICREO mang đến nguồn dinh dưỡng cân bằng, đúng chất - đủ lượng cho bé dễ dàng hấp thu. Cụ thể:

• 100g sản phẩm sữa Glico ICREO Balance Milk có chứa khoảng 350mg canxi/ 100g và 8,3 ug vitamin D.
• Trong khi đó, 100g sản phẩm Glico ICREO Grow-up Milk chứa khoảng 725mg canxi và 8,7 ug vitamin D.
• 100g sản phẩm Glico ICREO Learning Milk có chứa khoảng 435mg canxi và 5,2 ug vitamin D.

Bên cạnh đó, dinh dưỡng cân bằng còn là điều cốt lõi giúp sản phẩm tiếp nối lợi ích quý giá của phương pháp da kề da - trong việc giúp trẻ ổn định tiêu hóa và tăng đề kháng vững vàng.

Các dòng sữa Glico ICREO sở hữu 5 loại Nucleotides giúp làm tăng độ cao lớp nhung mao, thúc đẩy quá trình hoàn thiện của ruột và tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng. Đồng thời, các Nucleotides còn kích thích cơ thể sản sinh nhiều kháng thể IgG và IgA, giúp tăng cường hàng rào miễn dịch tự nhiên để phòng ngừa vi khuẩn gây bệnh từ bên trong.

Để giúp trẻ tiêu hóa khỏe, hạn chế đầy bụng, khó tiêu gây nôn trớ - các sản phẩm Glico ICREO bổ sung Axit palmitic liên kết ở vị trí beta (OPO) giúp tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng và nhẹ bụng. Kết hợp với chất xơ GOS tăng sinh lợi khuẩn Bifidus và khuẩn Axit Lactic trong ruột, hạn chế sự phát triển vi khuẩn có hại.

Không chỉ vậy, sản phẩm còn có sự góp mặt của tiền tố DHA (axit béo α-linolenic) - thành phần độc quyền chiết xuất từ dầu hạt tía tô xanh Nhật Bản. Với nguồn gốc thực vật lành tính, nên khi vào cơ thể có khả năng chuyển hóa thành lượng DHA vừa đủ, giúp trẻ hấp thu dễ dàng để tăng cường trí não và thị giác tinh anh.

Đặc biệt, để hỗ trợ trẻ phát triển tối ưu qua từng giai đoạn, mỗi sản phẩm Glico ICREO còn ứng dụng công nghệ và bổ sung các dưỡng chất quan trọng như:

• Glico ICREO Balance Milk (0-12 tháng tuổi) chứa Beta-carotene (tiền vitamin A) có trong sữa non giúp tăng đề kháng cho bé. Kết hợp với vị sữa thanh nhạt (độ đường chỉ 10,3%) từ đường Lactose - loại đường tự nhiên có trong sữa mẹ, giúp trẻ dễ làm quen. Cùng với đó là công nghệ khử muối độc quyền giúp bảo vệ thận non của trẻ trong 1 năm đầu đời.
• Glico ICREO Grow-up Milk (9-36 tháng tuổi) chứa màng cầu béo MFGM giúp trẻ củng cố hệ miễn dịch, tăng cường phát triển trí não (IQ) và cảm xúc (EQ); Kẽm và vitamin K hỗ trợ bé yêu phát triển khỏe mạnh.
• Thực phẩm bổ sung ICREO Learning Milk (từ 3 tuổi trở lên) bảo vệ và hỗ trợ phát triển thị giác của trẻ nhờ có Lutein quý giá.

Các sản phẩm Glico ICREO êm dịu như vòng tay cha mẹ với nguồn dinh dưỡng cân bằng cho bé êm bụng, khỏe sức và ngủ ngon hơn.

>> Để tìm mua các sản phẩm Glico ICREO, cha mẹ có thể đến hệ thống Con Cưng hoặc sàn thương mại điện tử (Shopee, Lazada) TẠI ĐÂY!

5.2. Hỗ trợ trẻ giải tỏa căng thẳng trước khi ngủ

Nếu trẻ nghiến răng khi ngủ do lo âu, căng thẳng, cha mẹ cần chú ý tìm cách giúp bé thư giãn. Theo đó, cha mẹ có thể áp dụng những biện pháp sau để giải tỏa căng thẳng cho con:

• Đọc truyện cổ tích, kể chuyện vui hoặc trò chuyện nhẹ nhàng với con. Điều này không chỉ giúp bé thư giãn mà còn gắn kết tình cảm gia đình.

• Vỗ về hoặc massage nhẹ nhàng vùng lưng, vai, chân tay của bé. Việc này không chỉ tạo cảm giác dễ chịu mà còn giúp bé cảm thấy an toàn và được yêu thương.

• Hạn chế cho bé xem TV, chơi game, hoặc sử dụng thiết bị điện tử ít nhất một giờ trước khi đi ngủ. Vì ánh sáng xanh và nội dung kích thích trên thiết bị điện tử có thể làm bé khó thư giãn.

• Tạo cho bé không gian ngủ thoải mái, yên tĩnh và có nhiệt độ thích hợp.

5.3. Chườm ấm hoặc cho trẻ ngậm núm vú giả

Nếu bé nghiến răng khi ngủ do mọc răng, cha mẹ có thể giúp con giảm sự khó chịu bằng cách chườm một túi nước ấm lên má. Hơi ấm sẽ làm dịu cơn đau và giúp bé dễ chịu hơn. Ngoài ra, việc cho trẻ ngậm núm vú giả cũng là một giải pháp hữu hiệu để xoa dịu cảm giác ngứa nướu, từ đó giảm hành vi nghiến răng khi ngủ.

Tuy nhiên, nếu trẻ nghiến răng do răng mọc không đều hoặc gặp khó khăn khi khép miệng, cha mẹ nên đưa con đến nha sĩ để được thăm khám và có hướng khắc phục kịp thời.

5.4. Đưa trẻ đến bác sĩ điều trị lệch khớp cắn

Nếu bé nghiến răng do sai lệch khớp cắn, cha mẹ nên đưa con đến nha sĩ khám càng sớm càng tốt. Việc chỉnh nha kịp thời không chỉ khắc phục tật nghiến răng, mà còn đảm bảo chức năng nhai và sức khỏe răng miệng lâu dài cho bé. Bác sĩ có thể đề xuất niềng răng để điều chỉnh khớp cắn, đặc biệt nếu thực hiện trong độ tuổi “vàng” từ 6 - 12 tuổi sẽ mang lại hiệu quả cao nhất.

Tốt nhất là cha mẹ nên lựa chọn phòng khám nha khoa uy tín có đội ngũ bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm. Điều này sẽ đảm bảo bé được thăm khám và điều trị phù hợp, an toàn giúp con có hàm răng đều đẹp, nụ cười tự tin.

Nếu trẻ nghiến răng khi ngủ do lệch khớp cắn, cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp nha sĩ để được tư vấn và niềng răng trong độ tuổi vàng.

5.5. Cho trẻ đeo khay/máng chống nghiến răng

Một trong những biện pháp hỗ trợ hiệu quả là cho trẻ đeo khay hoặc máng chống nghiến răng khi ngủ. Loại khay này có tác dụng làm giảm lực ma sát giữa hai hàm, giúp cơ hàm được thư giãn trong suốt giấc ngủ. Nhờ vậy tình trạng trẻ ngủ hay nghiến răng dần giảm và được loại bỏ.

Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý rằng việc sử dụng khay/máng chống nghiến răng phải có chỉ định của bác sĩ nha khoa. Bác sĩ sẽ thăm khám, đánh giá tình trạng của bé và hướng dẫn thời gian đeo phù hợp để đảm bảo hiệu quả và độ an toàn.

6. Cách phòng ngừa trẻ ngủ nghiến răng

Để trẻ tránh gặp phải tình trạng nghiến răng khi ngủ, cha mẹ có thể áp dụng một số cách sau:

• Khuyến khích trẻ tập thể dục đều đặn: Các hoạt động thể chất giúp cơ thể sản sinh endorphin, một loại hormone giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng. Nhờ đó, trẻ sẽ có giấc ngủ ngon và sâu hơn, giảm nguy cơ nghiến răng.

• Đưa trẻ đi khám nha khoa định kỳ: Việc khám răng thường xuyên sẽ giúp nha sĩ phát hiện sớm các vấn đề bất thường về răng miệng, khớp cắn, hoặc những nguyên nhân khác có thể dẫn đến nghiến răng. Bác sĩ cũng có thể tư vấn các giải pháp phù hợp như mài chỉnh răng hoặc sử dụng máng chống nghiến.

• Tránh thức ăn cứng và kẹo cao su: Hạn chế cho trẻ ăn các loại thức ăn quá cứng hoặc nhai kẹo cao su. Những thói quen này có thể làm tăng áp lực lên cơ hàm, gây đau nhức và khiến tình trạng nghiến răng trở nên tồi tệ hơn.

Cha mẹ khuyến khích con tập thể dục, tránh ăn cứng, kẹo cao su và thăm khám nha sĩ định kỳ để tránh tật nghiến răng khi ngủ.

7. Các thắc mắc thường gặp

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về tính trạng trẻ nghiến răng khi ngủ kèm giải đáp mà bố mẹ nên tham khảo:

7.1. Có nên áp dụng mẹo chữa nghiến răng khi ngủ ở trẻ em theo dân gian?

Hiện nay, có nhiều mẹo dân gian được truyền tai nhau để chữa nghiến răng ở trẻ như ngủ trên gối tầm sa hay ăn chè đậu đen hầm muối, ăn đường nâu… Tuy nhiên, các phương pháp này đều chưa có bằng chứng khoa học chứng minh hiệu quả. Thay vì thế, cha mẹ nên đưa con đến bác sĩ khám, chẩn đoán chính xác nguyên nhân và có phương pháp điều trị đúng cách.

7.2. Trẻ nên ăn gì để hết nghiến răng?

Nếu tình trạng nghiến răng của bé liên quan đến việc thiếu hụt dinh dưỡng, đặc biệt là canxi và vitamin D, cha mẹ nên tăng cường các thực phẩm giàu hai vi chất này trong chế độ ăn hàng ngày. Ngoài ra, việc lựa chọn sữa công thức có hàm lượng dưỡng chất cân bằng và phù hợp với từng độ tuổi cũng rất quan trọng để bé hấp thu tốt hơn, sớm cải thiện tình trạng nghiến răng.

7.3. Tại sao trẻ 3 tuổi hay bị nghiến răng khi ngủ?

Trẻ 3 tuổi thường dễ bị nghiến răng khi ngủ do đây là giai đoạn bé trải qua khủng hoảng tuổi lên 3. Ở độ tuổi này, trẻ rất dễ thay đổi cảm xúc và có thể trở nên căng thẳng, lo lắng chỉ vì những điều đơn giản. Chính những xáo trộn tâm lý này có thể gây nên tình trạng nghiến răng khi ngủ, như một cơ chế vô thức để trẻ đối phó với những cảm xúc bất ổn của mình.

Hy vọng với những chia sẻ trên, cha mẹ đã nắm rõ nguyên nhân cũng như cách khắc phục kịp thời tình trạng trẻ nghiến răng khi ngủ. Qua đó không chỉ giúp bé có được giấc ngủ ngon, mà còn bảo vệ sức khỏe răng miệng và sự phát triển toàn diện. Đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ nha khoa hoặc chuyên gia y tế nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về tình trạng của con mình. Sức khỏe và nụ cười của bé là ưu tiên hàng đầu!

Nguồn tham khảo:

1. Trung tâm y tế quận 5. Tại sao trẻ lại nghiến răng (Đã truy cập 05 08 2025).

Sữa Glico ICREO số 0 Balance Milk 800g (0-12 tháng)

Sữa Glico ICREO số 0 800g (Balance Milk) mang đến nguồn dinh dưỡng cân bằng, tốt cho tiêu hóa, dễ hấp thu, giúp trẻ phát triển toàn diện khỏe mạnh. Mua ngay!

614,000VNĐ

Sữa Glico ICREO số 1 Grow-up Milk 820g (1-3 tuổi)

Glico ICREO GROW-UP MILK - Xây dựng một cơ thể khỏe mạnh và cường tráng. Chứa thành phần MFGM có nguồn gốc từ sữa. Sản phẩm dạng thanh, một thanh pha được 100ml thành phẩm. Khối lượng tịnh: 820g.

545,000VNĐ

Thực phẩm bổ sung ICREO Learning Milk số 3 820g (trên 3 tuổi)

Thực phẩm bổ sung ICREO Learning Milk (Glico ICREO số 3) được đóng gói trong lon thiếc màu xanh đặc trưng, dạng bột thơm nhẹ, dinh dưỡng cân bằng nay đã có thêm Lutein - Dưỡng chất chống oxy hoá, hỗ trợ bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh để bé tinh anh trong hành trình học hỏi!

525,000VNĐ