1. Lý giải vì sao sữa mẹ về chậm hoặc ít sữa sau sinh?
Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến khích áp dụng ít nhất 6 tháng đầu đời hoặc đến khi trẻ được 2 tuổi. Bởi sữa mẹ rất giàu dưỡng chất, kháng thể giúp bé nhận đủ dinh dưỡng để phát triển khỏe mạnh, đồng thời ổn định tiêu hóa và tăng cường hệ miễn dịch cho bé. Hơn nữa, việc cho con bú còn giúp gắn kết tình cảm mẹ con và hỗ trợ giảm cân, phục hồi sức khỏe cho mẹ; đồng thời còn giảm nguy cơ ung thư vú, ung thư buồng trứng, chảy máu âm đạo sau sinh.
Tuy nhiên, vì nhiều lý do sữa mẹ có thể về chậm hoặc ít sữa. Cụ thể:
- Mẹ sau sinh chậm tiếp xúc da kề da sẽ dẫn đến thiếu sự kích thích tự nhiên khiến quá trình tiết sữa bị chậm.
- Không cho bé bú mẹ thường xuyên, làm giảm kích thích tuyến sữa hoạt động.
- Tâm lý căng thẳng, lo âu kéo dài có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố, làm chậm quá trình tiết sữa.
- Mẹ sau sinh thiếu ngủ, mệt mỏi khiến cơ thể suy nhược không đủ năng lượng để sản xuất sữa ổn định.
- Chế độ ăn uống thiếu khoa học như thiếu nước, thiếu chất đạm hoặc các vi chất cần thiết như sắt, canxi, vitamin B,... cũng khiến sữa ít dần.
- Không cho con bú đúng khớp ngậm về lâu dài khiến phản xạ tiết sữa kém.
- Dùng thuốc kháng sinh, thuốc cảm,... có thể ảnh hưởng đến lượng sữa.
Xem thêm: 10 dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất & cách tăng dưỡng chất hiệu quả
Nuôi con bằng sữa mẹ ít nhất 6 tháng đầu đời sẽ giúp con tăng cường miễn dịch và phát triển toàn diện.
Lưu ý: Sữa mẹ về chậm sau sinh không có nghĩa là mẹ sẽ thiếu sữa, vì sữa thường sẽ về nhiều sau vài ngày. Tuy nhiên, nếu sữa về muộn, bé có thể bỏ lỡ cơ hội bú sữa non – nguồn dưỡng chất quý giá chỉ có trong 72 giờ đầu sau sinh.
2. Mách mẹ 10+ mẹo dân gian giúp mẹ nhiều sữa hơn
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng hợp lý, nhiều mẹ bỉm xưa và nay vẫn truyền tai nhau những mẹo dân gian đơn giản, dễ áp dụng để gọi sữa về nhanh chóng, giúp bé bú no. Cụ thể là những mẹo sau:
2.1. Mẹo dân gian gọi sữa về sau sinh mổ/ thường bằng đinh lăng
Lá đinh lăng có tính mát, hỗ trợ lưu thông khí huyết, giảm tình trạng ứ tắc sữa và kích thích tuyến sữa hoạt động hiệu quả. Mẹ có thể dùng lá đinh lăng tươi nấu nước uống để giúp sữa về nhanh, nhiều hơn.
Cách làm: Mẹ chỉ cần lấy 150–200g lá đinh lăng tươi, rửa sạch, đun với 200ml nước trong 5–7 phút rồi chắt lấy nước uống hàng ngày.
2.2. Mẹo gọi sữa về bằng lá mít
Sử dụng nước lá mít chải lên bầu ngực cũng là mẹo dân gian giúp mẹ nhiều sữa được nhiều chị em truyền tai nhau thực hiện.
Cách làm: Mẹ dùng 7 lá mít nếu sinh bé trai hoặc 9 lá nếu sinh bé gái, rửa sạch và đun sôi lấy nước. Dùng lược nhúng vào nước lá mít, chải nhẹ lên bầu ngực theo hướng về đầu ti (nam 7 lần, nữ 9 lần). Sau đó, dùng khăn sạch nhúng nước lá mít lau đầu ti để loại bỏ cặn bẩn, giúp tia sữa thông thoáng hơn.
Xem thêm: 11 loại trái cây lợi sữa cho mẹ sau sinh, gọi sữa về nhiều
Dùng lá mít là một trong những mẹo dân gian giúp mẹ gọi sữa về đơn giản.
2.3. Mẹo uống lá bồ công anh gọi sữa về
Bồ công anh là thảo dược dân gian nổi tiếng giúp chữa viêm tắc tia sữa và kích sữa hiệu quả sau sinh. Một trong các cách phổ biến là nấu nước lá bồ công anh để uống.
Cách làm: Lấy 120g lá bồ công anh tươi, 40g lá quýt hôi và 80g sài đất. Sau khi đã rửa sạch, cho tất cả những thảo dược này vào nồi và thêm 600ml nước, sắc lấy nước uống 2 lần/ngày vào buổi sáng và buổi tối.
Xem thêm: 5 loại ngũ cốc lợi sữa cho mẹ sau sinh và lưu ý khi dùng
2.4. Dùng lược để gọi sữa
Theo kinh nghiệm dân gian, mẹ sau sinh có thể dùng lược gỗ chải nhẹ bầu ngực nhiều lần mỗi ngày để kích thích sữa về.
Cách làm: Nếu sinh bé gái thì chải 9 lần, bé trai chải 7 lần mỗi bên ngực. Cách này giống như massage trước khi hút sữa, giúp tuyến sữa hoạt động hiệu quả hơn.
2.5. Uống nước chè vằng
Nếu sử dụng đúng cách, chè vằng có thể giúp mẹ sau sinh lợi sữa, gọi sữa về nhanh, đều và nhiều hơn. Đặc biệt, với những mẹ bị tắc tia sữa hoặc mất sữa, chè vằng còn hỗ trợ thông tia hiệu quả.
Cách làm: Lấy 50g chè vằng khô, rửa sạch rồi đun với 2 lít nước trong khoảng 15 phút. Rót ra bình giữ nhiệt và uống dần trong ngày.
Xem thêm: Tổng hợp các thức uống lợi sữa cho mẹ sau sinh gọi sữa về nhiều
Uống nước chè vằng ngoài kích thích tuyến sữa còn hỗ trợ mẹ giảm cân sau sinh.
2.6. Mẹo dân gian giúp mẹ nhiều sữa bằng lá vối
Lá và nụ vối chứa nhiều vitamin, khoáng chất, tinh dầu, chất kháng khuẩn, giúp thanh nhiệt, giải độc và lợi sữa. Ngoài ra, theo Đông y, vối có tính mát, vị đắng, hỗ trợ tiêu hóa và bảo vệ đường ruột.
Cách làm: Mẹ chỉ cần lấy lá vối đem đun sôi và uống ngay khi còn ấm hàng ngày. Tuy nhiên, mẹ không nên dùng quá nhiều, tránh uống khi đói hoặc ngay sau ăn no.
2.7. Dùng lá bắp cải
Dù ăn bắp cải làm giảm tiết sữa, nhưng mẹ vẫn có thể sử dụng mẹo gọi sữa về sau sinh mổ/ thường bằng cách chườm ấm lá bắp cải lên ngực. Cách này giúp thông tia sữa để mẹ có nhiều sữa hơn cho bé bú.
Cách làm: Mẹ chỉ cần hơ nóng lá bắp cải, đắp lên bầu ngực qua lớp khăn mỏng và massage nhẹ nhàng. Khi lá nguội thì thay lá mới để duy trì hiệu quả.
2.8. Dùng men trộn rượu trắng bôi lên bầu ngực
Dân gian tin rằng men trộn rượu có thể kích thích lưu thông máu, giúp tuyến sữa hoạt động hiệu quả hơn. Cách này không chỉ giúp gọi sữa về nhanh mà còn giảm căng tức, hỗ trợ thông tia sữa khi bị tắc.
Cách làm: Mẹ chỉ cần trộn men với rượu trắng, bôi nhẹ lên bầu ngực và massage đều tay cho đến khi cảm thấy ấm nóng.
Sữa Glico ICREO số 0 Balance Milk 800g (0-12 tháng)
Sữa Glico ICREO số 0 800g (Balance Milk) mang đến nguồn dinh dưỡng cân bằng, tốt cho tiêu hóa, dễ hấp thu, giúp trẻ phát triển toàn diện khỏe mạnh. Mua ngay!
2.9. Ăn đu đủ xanh
Thêm một mẹo dân gian giúp mẹ nhiều sữa mà mẹ không nên bỏ qua đó là ăn đu đủ xanh. Loại quả này chứa nhiều dưỡng chất như canxi, sắt, kẽm, magie, kali và các vitamin A, B1, B2, C, E,… đặc biệt là papain – hoạt chất có tác dụng kích thích tiết sữa, giảm viêm và sưng hiệu quả.
Cách làm: Mẹ có thể chế biến đu đủ xanh thành các món như đu đủ hầm giò heo, cà ri đu đủ,.. để bổ sung vào thực đơn hàng ngày.
Xem thêm: Bà đẻ ăn được quả gì? TOP 10 loại trái cây tốt cho mẹ nuôi con bú
Đu đủ xanh hầm giò heo là món ăn bổ dưỡng, lợi sữa cho mẹ sau sinh.
2.10. Ăn canh búp dứa
Theo kinh nghiệm dân gian, búp trái dứa (trái thơm) có thể hỗ trợ gọi sữa về sau sinh. Vì thế mẹ có thể chế biến trái này để thêm vào thực đơn của mình.
Cách làm: Chuẩn bị 7 búp nếu sinh con trai, 9 búp nếu sinh con gái, bỏ phần lá xanh, lấy phần lõi trắng, thái nhỏ rồi ninh nhừ với thịt nạc hoặc sườn heo. Món canh này nên ăn cả nước lẫn cái, 2 lần/ngày để giúp sữa về nhiều và đều hơn.
Xem thêm: Ăn gì để nhiều sữa? Gợi ý 15 thực phẩm lợi sữa cho mẹ bỉm
2.11. Dùng cơm nóng hoặc xôi nóng chườm ngực
Theo kinh nghiệm dân gian, chườm cơm hoặc xôi nóng lên bầu ngực giúp tăng lưu thông máu, kích thích tuyến sữa hoạt động hiệu quả, hỗ trợ sữa về nhanh và giảm tắc tia sữa.
Cách làm: Mẹ chỉ cần cho cơm hoặc xôi nóng vào khăn sạch, gói lại rồi nhẹ nhàng chườm lên ngực, kết hợp massage theo vòng tròn hướng về đầu ti để đạt hiệu quả tốt hơn.
3. Lưu ý khi áp dụng mẹo dân gian giúp mẹ gọi sữa về
Việc áp dụng mẹo dân gian để gọi sữa về chỉ mang tính chất hỗ trợ và tham khảo, chưa được kiểm chứng bằng các nghiên cứu khoa học cụ thể. Do đó, mẹ cần cân nhắc kỹ khi thực hiện, đồng thời cũng cần lưu ý một số điểm sau:
- Tùy cơ địa từng người, hiệu quả có thể khác nhau, không nên kỳ vọng quá nhiều.
- Không nên lạm dụng, nhất là với mẹ có bệnh lý nền như cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn tiêu hóa…
- Ưu tiên chọn nguyên liệu rõ nguồn gốc, đảm bảo vệ sinh khi chế biến.
- Theo dõi phản ứng của cơ thể sau khi áp dụng, nếu có dấu hiệu bất thường cần dừng ngay và tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Mẹo dân gian chỉ nên kết hợp cùng chế độ dinh dưỡng khoa học và lịch sinh hoạt điều độ, không nên thay thế hoàn toàn cho phương pháp y tế.
Xem thêm: 12 loại thực phẩm gây mất sữa mà mẹ cần hạn chế ăn sau sinh
Mẹ nên áp dụng song song các mẹo trên với chế độ dinh dưỡng phù hợp để sữa về nhanh hơn.
Trong trường hợp sữa về ít hoặc chưa có, mẹ có thể bổ sung thêm sữa công thức phù hợp, vừa đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho bé, vừa giảm áp lực cho mẹ. Mẹ lưu ý nên chọn sữa công thức có nguồn dinh dưỡng cân bằng, êm dịu với hệ tiêu hóa của trẻ.
Glico ICREO Balance Milk như da kề da với mẹ, cho con êm bụng khỏe sức từ ngày đầu tiên
Với hơn 100 năm nghiên cứu và phát triển, Glico ICREO luôn theo đuổi triết lý nuôi dưỡng trẻ tự nhiên như vòng tay mẹ, đồng thời lan tỏa các phương pháp chăm sóc gần gũi như da kề da - hành động nhỏ mang lại lợi ích lớn cho sự phát triển toàn diện của bé.
Lấy cảm hứng từ da kề da - phương pháp tiếp xúc sớm giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa và kích hoạt miễn dịch. Sữa Glico ICREO Balance Milk (cho bé dưới 1 tuổi) mang đến 5 loại Nucleotides có tác dụng làm tăng độ cao của lớp nhung mao, thúc đẩy quá trình hoàn thiện của ruột. Cùng chất xơ GOS và Axit Palmitic liên kết ở vị trí beta (OPO) cho bé dễ tiêu hóa, êm bụng và không táo bón. Chưa kể, Nucleotides còn giúp bé tăng sinh kháng thể IgA và IgG, kết hợp với với beta-carotene (tiền vitamin A) hỗ trợ đề kháng bé thêm vững vàng để chống chọi với tác nhân gây bệnh.
Đặc biệt, sữa có vị ngọt thanh nhờ chứa lượng nhỏ đường lactose tự nhiên (chỉ 10,3%), giúp bé dễ làm quen ngay từ lần đầu. Sản phẩm còn độc quyền bổ sung tiền chất DHA từ dầu tía tô xanh Nhật Bản - nguồn DHA thực vật lành tính, có khả năng chuyển hóa thành DHA vừa vặn nhu cầu cơ thể bé. Từ đó cho con dễ hấp thu và tiêu hóa tốt hơn để hỗ trợ phát triển trí não tinh anh. Đồng thời, công thức sữa ứng dụng công nghệ khử muối giúp giảm lượng natri thừa, giúp bảo vệ thận non yếu của trẻ từ giai đoạn đầu đời.
Kế thừa giá trị quý báu của da kề da, Glico ICREO Balance Milk với nguồn dinh dưỡng cân bằng, giàu dưỡng chất quý giúp con êm bụng khỏe sức từ ngày đầu tiên.
>> Ngoài Glico ICREO Balance Milk (cho bé dưới 1 tuổi), thương hiệu còn có các sản phẩm khác như Glico ICREO Grow-up Milk (cho bé 1 - 3 tuổi) và Glico ICREO Learning Milk (cho bé trên 3 tuổi). Cha mẹ có thể đặt hàng và xem thêm thông tin dinh dưỡng của các sản phẩm TẠI ĐÂY!
4. Những biện pháp giúp mẹ tránh mất sữa sau sinh
Để đảm bảo sữa về đều và không bị mất sữa sau sinh, mẹ cần lưu ý một số biện pháp sau giúp duy trì nguồn sữa dồi dào cho bé yêu:
- Cho bé bú thường xuyên và đều đặn, ngay từ những giờ phút đầu tiên sau sinh.
- Cho bé bú đều hai bên bầu ngực.
- Duy trì chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, uống đủ nước để hỗ trợ sản xuất sữa.
- Nghỉ ngơi hợp lý và giảm stress, vì căng thẳng có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất sữa.
- Massage nhẹ nhàng và thư giãn bầu ngực để giúp sữa lưu thông tốt hơn.
- Tránh sử dụng các loại thuốc hoặc thực phẩm có thể ảnh hưởng đến nguồn sữa.
Xem thêm: Những loại trái cây mẹ sau sinh không nên ăn & lưu ý cần biết
Dù các mẹo dân gian giúp mẹ nhiều sữa có thể mang lại hiệu quả, nhưng mẹ vẫn nên kết hợp với chế độ ăn uống khoa học, nghỉ ngơi hợp lý và theo dõi sức khỏe định kỳ. Nếu gặp tình trạng mất sữa, ít sữa kéo dài, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia để được tư vấn kịp thời và đúng cách.
Nguồn tham khảo:
1. Bệnh viện MEDLATEC. Mẹo dân gian giúp mẹ nhiều sữa và những lưu ý khi áp dụng (Đã truy cập 06/05/2025).
2. Dinh dưỡng mẹ và bé. 3 mẹo dân gian giúp mẹ nhiều sữa đã được chuyên gia thẩm định (Đã truy cập 06/05/2025).