Trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm: Nguyên nhân và cách xử lý

1. Nguyên nhân khiến trẻ 3 tuổi bị ho và nôn vào ban đêm

Ho và nôn vào ban đêm ở trẻ 3 tuổi có thể xuất phát từ nhiều lý do khác nhau, từ những vấn đề sinh lý bình thường đến các bệnh lý cần được chú ý. Cụ thể:

1.1. Nguyên nhân sinh lý

Nguyên nhân sinh lý khiến trẻ 3 tuổi hay bị nôn về đêm là do hệ tiêu hóa của bé chưa hoàn thiện. Ở độ tuổi này, van nối giữa thực quản và dạ dày (tâm vị) của trẻ vẫn còn yếu. Do đó, khi trẻ ăn quá no, đặc biệt là vào buổi tối, thức ăn chưa kịp tiêu hóa hết rất dễ bị trào ngược lên thực quản và miệng. Điều này gây kích ứng niêm mạc thực quản, khiến bé ho và nôn trớ.

Ngoài ra, một số yếu tố sinh lý khác cũng góp phần gây ra tình trạng trẻ 3 tuổi bị nôn về đêm:

• Trẻ hay rướn người, vặn mình, thay đổi tư thế ngủ đột ngột có thể tạo áp lực lên dạ dày, đẩy thức ăn trào ngược lên và gây nôn.

• Đùa giỡn hoặc rung lắc mạnh cơ thể trước giờ ngủ có thể khiến dạ dày co thắt, gây khó chịu và dễ dẫn đến nôn trớ.

• Cho trẻ ăn quá sát giờ ngủ, hoặc ăn các loại thực phẩm khó tiêu, nhiều dầu mỡ vào buổi tối có thể làm tăng gánh nặng cho hệ tiêu hóa, gây trào ngược và ho.

• Việc tiếp xúc với bụi, phấn hoa, lông thú, hoặc một số thành phần trong thức ăn có thể kích hoạt phản ứng dị ứng, gây ho, sổ mũi và nôn.

1.2. Nguyên nhân bệnh lý

Tình trạng trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý:

• Cảm lạnh hoặc viêm họng: Khi trẻ bị cảm lạnh hoặc viêm họng, dịch mũi và đờm có thể chảy xuống cổ họng, nhất là lúc trẻ nằm sẽ gây kích ứng và ho nhiều. Những cơn ho này dễ khiến trẻ nôn trớ và thường nặng hơn khi có đờm đặc.

• Bệnh lý liên quan hệ tiêu hóa: Trẻ mắc các vấn đề như trào ngược dạ dày thực quản (nghiêm trọng hơn mức sinh lý), viêm dạ dày, hoặc nhiễm trùng đường ruột… gây ho và nôn liên tục, đôi khi kèm theo đau bụng, tiêu chảy.

• Bệnh lý về hệ thần kinh: Mặc dù hiếm gặp, nhưng các bệnh lý như viêm não hoặc viêm màng não có thể gây ra các triệu chứng như nôn trớ không rõ nguyên nhân, đau đầu, sốt cao và thay đổi ý thức. Đây là những tình trạng khẩn cấp, cha mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay để thăm khám và điều trị kịp thời.

Tình trạng trẻ 3 tuổi hay bị nôn về đêm có thể xuất phát từ bệnh lý như cảm lạnh, viêm họng, viêm dạ dày,...

2. Trẻ 3 tuổi bị nôn về đêm có nguy hiểm không?

Nếu trẻ 3 tuổi thỉnh thoảng ho kèm nôn trớ về đêm thì có thể do nguyên nhân sinh lý, cha mẹ không nên quá lo lắng. Tuy nhiên, cha mẹ nên sớm tìm cách khắc phục để tránh con bị ho và nôn về đêm kéo dài.

Bởi khi trẻ 3 tuổi ho và nôn trớ nhiều sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, khiến con mất ngủ, chán ăn, từ đó ảnh hưởng đến các hoạt động học tập và vui chơi. Nghiêm trọng hơn, việc ho và nôn trớ kéo dài còn cản trở quá trình tiết và hấp thu hormone tăng trưởng, khiến trẻ chậm tăng cân và chiều cao, thậm chí có nguy cơ suy dinh dưỡng.

3. Cách xử trí khi trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm

Khi trẻ 3 tuổi bị ho và nôn trớ về đêm, việc xử trí đúng cách và kịp thời sẽ giúp bé dễ chịu hơn, đồng thời hạn chế các biến chứng không mong muốn. Dưới đây là những cách xử lý khi bé 3 tuổi ho và nôn vào ban đêm cha mẹ nên thực hiện:

3.1. Cho trẻ nằm nghiêng và vuốt nhẹ lưng

Khi trẻ bắt đầu nôn trớ, điều quan trọng nhất là giữ cho đường thở của bé thông thoáng và ngăn dịch nôn trào ngược vào phổi. Để làm được điều này, mẹ nên đặt trẻ nằm nghiêng sang một bên hoặc bế trẻ ở tư thế thẳng đứng, đầu hơi cúi về phía trước.

Mẹ tuyệt đối không được bế xốc trẻ khi đang nôn, nhằm tránh dịch nôn tràn vào đường thở gây ngạt. Song song đó, mẹ hãy vuốt nhẹ lưng bé theo chiều từ trên xuống dưới. Hành động này không chỉ giúp làm dịu bé, giảm bớt sự khó chịu mà còn hỗ trợ đẩy dịch nhầy hoặc thức ăn ra ngoài một cách dễ dàng hơn.

3.2. Không nên cho con uống sữa hay ăn ngay lập tức

Khi trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm, dạ dày cũng như đường tiêu hóa của con trở nên rất nhạy cảm. Việc cho bé uống sữa hoặc ăn ngay lập tức có thể khiến dạ dày co bóp mạnh trở lại, dẫn đến nôn trớ nhiều hơn.

Thay vào đó, mẹ hãy để bé nghỉ ngơi đến khi bé thực sự ổn định và có dấu hiệu muốn ăn uống trở lại. Khi bé đã sẵn sàng, mẹ hãy cho bé uống từng chút nước lọc hoặc dung dịch bù điện giải trước. Tiếp đó, mẹ mới cho ăn hoặc uống sữa với lượng ít hơn bình thường và chia thành nhiều bữa nhỏ.

Sau khi nôn trớ, mẹ nên để bé nghỉ ngơi ổn định rồi cho con ăn uống sữa với lượng nhỏ, chia thành nhiều bữa.

3.3. Tích cực bù nước cho bé

Nôn trớ làm mất đi một lượng đáng kể nước và chất điện giải trong cơ thể, khiến con dễ bị mất nước và mệt mỏi. Vì vậy, việc tích cực bù nước cho bé sau khi nôn là cực kỳ quan trọng. Nước không chỉ giúp bù lại lượng dịch đã mất mà còn hỗ trợ làm loãng đờm, làm dịu niêm mạc phế quản, từ đó giảm bớt các cơn ho do kích ứng đường hô hấp.

Cha mẹ có thể cho trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm uống nước lọc ấm, nước trái cây loãng (pha loãng với nước) hoặc dung dịch oresol theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ. Khi bù nước, phụ huynh hãy cho bé uống từng ngụm nhỏ, đều đặn để tránh kích thích dạ dày gây ho và nôn.

3.4. Theo dõi tình trạng để kịp thời đưa đi khám

Khi trẻ 3 tuổi bị nôn về đêm, cha mẹ cần theo dõi sát sao và đưa con đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường dưới đây:

• Sốt cao không hạ hoặc sốt kéo dài.

• Khó thở, thở nhanh, thở khò khè, hoặc có tiếng rít khi thở.

• Ho liên tục, dữ dội hoặc đờm có màu lạ.

• Nôn trớ liên tục, nôn ra máu, dịch xanh/vàng hoặc kèm đau bụng dữ dội.

• Trẻ mệt mỏi, li bì, ngủ mê man, khó đánh thức, hoặc có dấu hiệu thay đổi ý thức.

• Trẻ có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng như mắt trũng, môi khô, khóc không có nước mắt, hoặc đi tiểu ít hơn bình thường.

Nếu trẻ 3 tuổi ho và nôn về đêm, cha mẹ cần chú ý theo dõi sát sao và đưa con đi khám bác sĩ ngay khi phát hiện bất kỳ triệu chứng bất thường nào.

5. Làm thế nào để hạn chế trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm?

Để hạn chế tình trạng trẻ 3 tuổi bị ho và nôn trớ về đêm, cha mẹ có thể áp dụng những biện pháp đơn giản sau đây:

• Chú ý giữ ấm cho bé, đặc biệt là vào mùa lạnh hoặc khi thời tiết thay đổi đột ngột. Điều này giúp bé tránh được các bệnh về đường hô hấp như cảm lạnh, viêm họng – những nguyên nhân phổ biến gây ho và nôn trớ.

• Thay vì cho bé ăn những bữa lớn, cha mẹ hãy chia nhỏ các bữa ăn trong ngày. Điều này giúp dạ dày của con có đủ thời gian tiêu hóa thức ăn, giảm nguy cơ trào ngược và nôn trớ khi nằm.

• Phụ huynh hãy vệ sinh mũi và họng cho trẻ đều đặn (ngay cả khi con khỏe mạnh) để giữ đường thở thông thoáng, từ đó giảm ho và nguy cơ nôn.

• Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, bụi bẩn, phấn hoa, lông thú cưng,... để tránh tình trạng dị ứng, kích ứng dẫn đến ho và nôn trớ.

• Khi ngủ, cha mẹ hãy kê cao đầu trẻ khoảng 15 - 20cm. Tư thế này giúp bé dễ thở hơn, giảm nghẹt mũi và đặc biệt là ngăn ngừa hiệu quả tình trạng trào ngược thức ăn từ dạ dày lên thực quản, từ đó giảm ho và nôn về đêm.

• Đảm bảo chế độ ăn của trẻ đủ 4 nhóm chất gồm chất đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin và khoáng chất. Trong đó, mẹ ưu tiên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C (cam, quýt, ổi), kẽm (hải sản, thịt bò) và các chất chống oxy hóa để tăng cường sức đề kháng cho bé.

Bên cạnh đó, với trẻ 3 tuổi, sữa vẫn là ‘người bạn đồng hành’ không thể thiếu. Do đó, song song với các bữa ăn chính, mẹ đừng quên bổ sung thêm sữa công thức để tiếp thêm năng lượng và dưỡng chất cần thiết cho con. Hãy ưu tiên dòng sữa có nguồn dinh dưỡng cân bằng và giàu dưỡng chất quý giúp nâng cao sức đề kháng và hỗ trợ tiêu hóa khỏe, giúp bé hạn chế các vấn đề như nôn trớ hay khó tiêu.

Glico ICREO số 3 Learning Milk 820g (trên 3 tuổi)

Glico ICREO Learning Milk (Glico ICREO số 3) được đóng gói trong lon thiếc màu xanh đặc trưng, dạng bột thơm nhẹ, dinh dưỡng cân bằng nay đã có thêm Lutein - Dưỡng chất chống oxy hoá, hỗ trợ bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh để bé tinh anh trong hành trình học hỏi!

525,000VNĐ

Glico ICREO Learning Milk - ‘Món quà’ giúp con êm bụng, khỏe sức từ những năm đầu đời

Mong muốn nuôi dưỡng bé tốt lành tự nhiên như vòng tay mẹ, Glico ICREO Learning Milk được tạo nên từ nguồn dinh dưỡng cân bằng là cốt lõi - cung cấp đúng chất, đủ lượng, không gây áp lực lên hệ tiêu hóa của trẻ 3 tuổi trở lên.

Với dinh dưỡng cân bằng, Glico ICREO Learning Milk còn tiếp nối lợi ích quý giá của liệu pháp da kề da - trong việc giúp trẻ tăng cường sức khỏe tiêu hóa và hình thành miễn dịch vững vàng để phát triển khỏe mạnh hơn. Cụ thể sản phẩm chứa:

• 5 loại Nucleotides như trong sữa non, có tác dụng làm tăng độ cao của lớp nhung mao, thúc đẩy quá trình hoàn thiện của ruột và giúp bé tiêu hóa tốt. Cùng chất xơ GOS và Axit Palmitic liên kết vị trí beta (OPO) hỗ trợ trẻ tối ưu khả năng hấp thu, nhẹ bụng và hạn chế các vấn đề rối loạn tiêu hóa gây nôn trớ.
• Song song đó, các Nucleotides còn kích thích cơ thể bé tự sản sinh kháng thể IgA và IgG, giúp tăng cường hàng rào bảo vệ hệ miễn dịch tự nhiên để chống lại các tác nhân gây bệnh vặt.

Như da kề da, 5 loại Nucleotides trong Glico ICREO Learning Milk giúp bé êm bụng, khỏe sức để phát triển tối ưu.

Đặc biệt Glico ICREO Learning Milk còn độc quyền bổ sung tiền tố DHA từ chiết xuất dầu tía tô xanh Nhật Bản có nguồn gốc thực vật dễ hấp thu, giúp bé thông minh, phát huy tiềm năng sáng tạo. Cùng với Lutein - dưỡng chất chống oxy hóa hỗ trợ bảo vệ mắt bé khỏi ánh sáng xanh. Nhờ đó bé yêu không chỉ êm bụng, khỏe sức mà còn có mắt sáng tinh anh để thỏa sức khám phá thế giới xung quanh.

>> Glico ICREO Learning Milk có vị ngọt thanh, phù hợp khẩu vị cho bé dễ dàng ‘kết thân’ ngay từ lần đầu nếm thử. Mẹ có thể xem thêm thông tin chi tiết về sản phẩm TẠI ĐÂY.

Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về nguyên nhân và cách xử lý tình trạng trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm. Bên cạnh theo dõi sát sao các biểu hiện bất thường để kịp thời đưa trẻ đi khám, quan trọng nhất cha mẹ hãy chủ động giúp con phòng ngừa bằng cách điều chỉnh chế độ ăn, giữ ấm, vệ sinh mũi họng, và chú ý tư thế ngủ cho bé. Qua đó tạo nền tảng vững vàng để con luôn khỏe mạnh và phát triển tốt nhất.

Nguồn tham khảo:

1. ThS. Nguyễn Thị Thảo. Trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm: Nguyên nhân và cách xử lý (Đã truy cập 17 06 2025)