1. Trào ngược dạ dày ở trẻ em là gì?
Trào ngược dạ dày là tình trạng thức ăn, dịch vị, không khí, muối mật,... ở dạ dày bị đẩy lên thực quản. Lúc này, trẻ có thể bị trớ sữa ra miệng hoặc chỉ ợ, không nôn.
Xem thêm: Trẻ sơ sinh hay bị trớ do đâu? Cách giảm nôn trớ ở trẻ hiệu quả
2. Làm sao để biết bé bị trào ngược dạ dày? Triệu chứng trẻ bị trào ngược dạ dày
Mẹ có thể nhận biết một số triệu chứng trào ngược dạ dày ở trẻ như nôn sau khi ăn hoặc uống sữa, quấy khóc,... Cụ thể như sau:
-
Trẻ ói sau khi uống sữa hoặc ăn, thức ăn có thể trào ra theo đường miệng hoặc mũi.
-
Trẻ hay quấy khóc, biếng ăn, ngủ không ngon giấc.
-
Trẻ thường bị nấc cụt, ợ nóng, ho.
-
Trẻ thở khò khè, dễ bị nghẹn khi ăn hoặc uống sữa.
Xem thêm: Vì sao trẻ sơ sinh khóc thét từng cơn? Mách mẹ cách xử lý hiệu quả
3. Nguyên nhân nào gây trào ngược dạ dày ở trẻ em?
Trẻ bị trào ngược dạ dày có thể do nguyên nhân sinh lý hoặc bệnh lý. Sau đây là chi tiết từng nhóm nguyên nhân để mẹ nắm rõ hơn:
3.1. Nguyên nhân sinh lý
Trào ngược dạ dày ở trẻ có thể do các nguyên nhân sinh lý như:
-
Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện: Ở những năm đầu đời, dạ dày của bé nằm ngang nên sau khi bú no hoặc thay đổi tư thế, sữa rất dễ bị đẩy lên thực quản. Ngoài ra, cơ thắt thực quản (van nối giữa thực quản và dạ dày) của con còn yếu, chưa ổn định nên dễ giãn ra và gây ra hiện tượng trào ngược.
-
Chế độ ăn lỏng: Trong giai đoạn đầu đời, chế độ ăn chính của trẻ thường gồm sữa, bột ăn dặm, cháo,... Đây là những thực phẩm có dạng lỏng, mềm, dễ đi qua các kẽ hở nhỏ của cơ vòng và bị đẩy ngược trở lại thực quản, dẫn đến tình trạng trào ngược.
-
Tư thế sinh hoạt: Khi trẻ bú sai tư thế hoặc nằm ngay sau khi bú, sữa trong dạ dày sẽ chảy ngược lên thực quản. Ngoài ra, nếu con vận động mạnh, khóc nhiều cũng làm tăng áp lực trong dạ dày và gây ra trào ngược.
-
Dạ dày trẻ nhỏ: Thể tích dạ dày của trẻ vẫn còn nhỏ. Khi bé bú quá nó, dạ dày có thể bị căng tức, tạo áp lực đẩy sữa lên thực quản và khiến con bị nôn trớ.
Trẻ bị trào ngược dạ dày sinh lý do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, chế độ ăn lỏng, bú sai tư thế,...
3.2. Nguyên nhân bệnh lý
Bên cạnh nguyên nhân sinh lý, trẻ bị trào ngược dạ dày do gặp các vấn đề sau đây:
-
Dị ứng thực phẩm: Trẻ có thể bị dị ứng với thành phần khó tiêu trong sữa công thức hoặc chế độ ăn. Từ đó khiến niêm mạc tiêu hóa bị kích ứng, gây khó tiêu và làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.
-
Bất thường giải phẫu: Các vấn đề như liệt dạ dày, thoát vị cơ hoành, hẹp môn vị,… có thể làm cản trở quá trình tiêu hóa và tăng áp lực lên dạ dày. Đây cũng là nguyên nhân gây ra trào ngược ở trẻ nhỏ.
-
Yếu tố di truyền: Trẻ mắc các hội chứng di truyền như bại não, hội chứng Down,... có nguy cơ trào ngược dạ dày.
-
Một số bệnh lý khác: Tình trạng trào ngược dạ dày dễ xuất hiện ở trẻ mắc các bệnh lý khác như van tim hở, nhiễm trùng toàn thân,...
3.3. Ảnh hưởng từ môi trường sống
Tình trạng trào ngược dạ dày ở trẻ cũng có thể do thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc lá. Khói thuốc không chỉ gây kích ứng đường hô hấp mà còn giảm khả năng hoạt động của cơ thắt thực quản, từ đó khiến dịch dạ dày bị đẩy lên thực quản.
Xem thêm: Vì sao trẻ hay bị ọe khan nhiều lần trong ngày? Nên làm gì?
4. Trẻ bị trào ngược dạ dày có sao không?
Trào ngược dạ dày có thể hoặc không ảnh hưởng đến trẻ tùy vào mức độ và tình trạng bệnh lý. Nếu đây là hiện tượng sinh lý bình thường, trẻ sẽ tự hết khi trẻ lớn. Tuy nhiên, trường hợp bệnh lý tiến triển nghiêm trọng sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa, barrett thực quản (viêm và hẹp thực quản), viêm xoang,...
Nếu không xác định được trẻ bị trào ngược do sinh lý hay bệnh lý, mẹ nên cho trẻ thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và có giải pháp điều trị khi cần thiết.
5. Cách chăm sóc trẻ bị trào ngược dạ dày tại nhà
Để cải thiện tình trạng trào ngược dạ dày ở trẻ, mẹ có thể áp dụng một số giải pháp như chia nhỏ bữa ăn/sữa, vỗ ợ hơi cho bé,... Các cách chăm sóc chi tiết như dưới đây:
-
Chia nhỏ bữa ăn/ sữa: Mẹ nên cho trẻ ăn hoặc uống sữa nhiều cữ trong ngày để hạn chế gây áp lực cho dạ dày. Cụ thể, mỗi cữ bú/ăn của trẻ nên cách nhau khoảng 1-1,5 giờ.
-
Vỗ ợ cho bé: Sau mỗi cữ bú, mẹ nên vỗ ợ hơi cho trẻ giúp đẩy lượng không khí con nuốt vào khi bú ra ngoài. Việc này không chỉ giúp giảm đầy hơi mà còn hạn chế nguy cơ trào ngược ở trẻ.
-
Tránh để cho bé ăn/ bú trước khi ngủ: Mẹ nên cho trẻ ăn/bú trước khi ngủ khoảng 3 tiếng để dạ dày có thời gian tiêu hóa và giảm khả năng bị trào ngược.
-
Điều chỉnh tư thế ngủ và bế bé: Với trẻ bị trào ngược dạ dày ngủ, mẹ nên bế con ở tư thế thẳng đứng tầm 20-30 phút sau khi bú/ăn để thức ăn di chuyển xuống dạ dày dễ dàng hơn. Ngoài ra, khi trẻ ngủ, mẹ nên giúp con nâng cao đầu khoảng 30 độ so với mặt giường nhằm tránh sữa/thức ăn trào lên thực quản.
-
Massage bụng cho bé: Mẹ dùng tay massage vùng bụng của bé theo chiều kim đồng hồ giúp kích thích nhu động ruột, làm giảm áp lực trong dạ dày. Nhờ đó hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn và hạn chế tình trạng trào ngược dạ dày.
-
Tránh cho trẻ ăn thực phẩm khó tiêu: Mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn thức ăn nhanh, đồ nhiều dầu mỡ,... Vì các món ăn này chứa nhiều chất béo có thể khiến trẻ bị khó tiêu và tăng nguy cơ trào ngược.
-
Mặc quần áo, tã/bỉm thoải mái cho bé: Mẹ cần cho con mặc tã, quần áo thoải mái, tránh bó chặt vào bụng, tạo áp lực cho dạ dày và làm trẻ dễ gặp tình trạng trào ngược.
Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị đầy hơi mẹ nên ăn gì, kiêng gì để mau khỏi?
Mẹ nên cho trẻ mặc quần áo, tã thoải mái giúp hạn chế tình trạng trào ngược.
6. Khi nào bé cần gặp bác sĩ?
Khi trẻ bị trào ngược dạ dày có các dấu hiệu dưới đây, mẹ cần đưa con đến thăm khám bác sĩ để được điều trị kịp thời:
- Trẻ chậm phát triển, chững cân hoặc chiều cao so với các bạn cùng trang lứa.
- Trẻ nôn ói dữ dội kèm theo các cơn co thắt cơ bụng kéo dài.
- Chất nôn có màu vàng, xanh lá cây, nâu đậm hoặc có máu.
- Trẻ bỏ bú/ăn.
- Trẻ đi ngoài phân lẫn máu.
- Trẻ khó thở, ho dai dẳng, da tím tái.
- Trẻ thường xuyên bị ợ nóng, ợ chua.
- Trẻ bị chua miệng, hơi thở có mùi hôi.
- Trẻ có các dấu hiệu mất nước như môi khô, mắt trũng, da khô,...
Xem thêm: Trẻ bị ói liên tục, không sốt: Nguyên nhân và giải pháp
7. Làm sao để phòng ngừa chứng trào ngược dạ dày ở trẻ?
Một số biện pháp ngăn ngừa trẻ bị trào ngược dạ dày như không bế vác con trên vai, bổ sung nguồn sữa phù hợp,... Cụ thể:
-
Không vác trẻ trên vai để tránh gây chèn ép dạ dày của con và khiến trẻ bị trào ngược.
-
Ưu tiên cho trẻ uống sữa mẹ ít nhất 6 tháng đầu đời giúp con êm bụng, hạn chế các rối loạn thường gặp. Trường hợp trẻ uống sữa công thức, mẹ nên chọn sản phẩm có dinh dưỡng cân bằng giúp con dễ tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
Glico ICREO - Nguồn dinh dưỡng cân bằng giúp con êm bụng, hấp thu hiệu quả
Glico ICREO mang đến nguồn dinh dưỡng cân bằng tiếp nối các lợi ích của da kề da giúp trẻ có nền tảng tiêu hóa và miễn dịch vững vàng từ những ngày đầu đời.
Cụ thể, sản phẩm bổ sung Axit palmitic liên kết ở vị trí beta (OPO) giúp trẻ thêm êm nhẹ bụng, tăng khả năng hấp thu dưỡng chất, hạn chế rối loạn tiêu hóa. Kết hợp với chất xơ GOS kích thích tăng sinh lợi khuẩn Bifidus và khuẩn Axit Lactic, ức chế sự phát triển của hại khuẩn trong đường ruột, giúp hệ tiêu hóa của bé khỏe mạnh hơn.
Đồng thời, Glico ICREO còn chứa 5 loại Nucleotides có tác dụng tăng độ của lớp nhung mao, thúc đẩy quá trình hoàn thiện đường ruột, ngăn ngừa vi khuẩn có hại từ bên trong. Cùng với thành phần độc quyền - tiền tố DHA từ dầu tía tô xanh Nhật Bản giúp bé dễ hấp thu để phát triển trí tuệ và thị giác.
Ngoài ra, mỗi sản phẩm Glico ICREO còn bổ sung các thành phần thiết yếu khác hỗ trợ trẻ phát triển toàn diện:
- Glico ICREO Balance Milk (0-12 tháng): Chứa Beta-carotene (tiền vitamin A) có trong sữa non giúp tăng cường miễn dịch, phòng tránh tác hại của tia tử ngoại; Ứng dụng công nghệ khử muối độc quyền giúp bảo vệ thận non của con, ngăn ngừa tình trạng trẻ bị mất nước hoặc phát sốt vào mùa nắng nóng; Vị thanh nhạt nhất trong các loại sữa do độ đường chỉ 10,3% đến từ đường Lactose (đường tự nhiên có trong sữa) giúp trẻ làm quen dễ dàng mà không bỏ bú mẹ.
- Glico ICREO Grow-up Milk (9-36 tháng): Có “Màng cầu béo” MFGM giúp trẻ phát triển tư duy (IQ) và cảm xúc (EQ) và tăng cường đề kháng; bổ sung Kẽm và Vitamin K hỗ trợ con phát triển khỏe mạnh.
- Thực phẩm bổ sung ICREO Learning Milk (từ 36 tháng): Chứa thành phần Lutein giúp đôi mắt của con thêm tinh anh, hạn chế tác hại từ ánh sáng xanh.
Xem thêm: [Giải đáp] Bé không chịu uống sữa công thức phải làm sao?
Nguồn dinh dưỡng cân bằng từ Glico ICREO mang đến con có khởi đầu êm bụng, khỏe sức để tự tin chinh phục các cột mốc phát triển đạt chuẩn.
>> Tìm hiểu thêm về các sản phẩm Glico ICREO TẠI ĐÂY. Mẹ cũng có thể mua hàng dễ dàng, tiện lợi tại Concung hoặc các cửa hàng Mẹ&Bé trên toàn quốc.
-
Xây dựng chế độ ăn dặm phù hợp, từ lỏng đến đặc, từ ít đến nhiều giúp dạ dày của trẻ dễ dàng tiếp nhận, hạn chế trào ngược.
-
Không nên cho trẻ ăn nhiều các loại thực phẩm có tính axit (cam, quýt,...), đồ ăn có gia vị cay nóng để tránh gây kích thích niêm mạc dạ dày và gây trào ngược.
-
Không để trẻ ăn quá no và nằm ngay sau khi bú để hạn chế sữa/thức ăn chưa kịp tiêu hóa và bị đẩy lên thực quản.
Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị nôn trớ nhiều lần trong ngày: Cách xử trí đúng
8. Câu hỏi thường gặp
Về tình trạng trào ngược dạ dày ở trẻ, bài viết cũng tổng hợp và giải đáp một số băn khoăn liên quan như dưới đây:
8.1. Trẻ bị trào ngược dạ dày nên ăn gì?
Mẹ nên cho trẻ ăn các món dễ tiêu như ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, gạo lứt,...), thực phẩm giàu đạm không tăng axit dạ dày (thịt gà, cá, thịt thăn heo),...
8.2. Trẻ bị trào ngược dạ dày nên uống gì?
Một số đồ uống tốt cho bé bị trào ngược dạ dày như nước ép chuối, nước ép táo,...
8.3. Trào ngược dạ dày ở trẻ có tự hết không?
Nếu trào ngược dạ dày sinh lý thì có thể tự hết khi trẻ lớn lên. Trường hợp do bệnh lý thì cần điều trị để tránh dẫn đến các biến chứng nguy hiểm.
Trên đây là nội dung giúp mẹ nắm rõ hơn trẻ bị trào ngược có dấu hiệu gì, do đâu và cách điều trị, phòng ngừa như thế nào. Điều quan trọng là mẹ cần bổ sung nguồn dinh dưỡng phù hợp, giúp “chiếc bụng nhỏ” của con thêm khỏe mạnh để phòng tránh các vấn đề về tiêu hóa. Chúc bé yêu của mẹ luôn êm bụng, khỏe sức mỗi ngày!
Nguồn tham khảo:
1. ĐDCKI Bùi Thị Ngọc Ánh – Khoa Tiêu Hóa, Bệnh viện Nhi Trung Ương. Hướng dẫn chăm sóc trẻ bị luồng trào ngược dạ dày – thực quản (Đã truy cập 26 09 2025).
2. ThS.BS. Nguyễn Thị Anh Tiên - Khoa Sơ sinh, Bệnh viện Nhi Đồng. Trào ngược dạ dày thực quản ở trẻ sơ sinh (Đã truy cập 26 09 2025).
Sữa Glico ICREO số 0 Balance Milk 800g (0-12 tháng)
Sữa Glico ICREO số 0 800g (Balance Milk) mang đến nguồn dinh dưỡng cân bằng, tốt cho tiêu hóa, dễ hấp thu, giúp trẻ phát triển toàn diện khỏe mạnh. Mua ngay!
Sữa Glico ICREO số 1 Grow-up Milk 820g (1-3 tuổi)
Glico ICREO GROW-UP MILK - Xây dựng một cơ thể khỏe mạnh và cường tráng. Chứa thành phần MFGM có nguồn gốc từ sữa. Sản phẩm dạng thanh, một thanh pha được 100ml thành phẩm. Khối lượng tịnh: 820g.
Thực phẩm bổ sung ICREO Learning Milk số 3 820g (trên 3 tuổi)
Thực phẩm bổ sung ICREO Learning Milk (Glico ICREO số 3) được đóng gói trong lon thiếc màu xanh đặc trưng, dạng bột thơm nhẹ, dinh dưỡng cân bằng nay đã có thêm Lutein - Dưỡng chất chống oxy hoá, hỗ trợ bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh để bé tinh anh trong hành trình học hỏi!